HANAN HARITE

Fas- Şiddete Karşı Kadın Mağdurları Destekleme Ulusal Komitesi, Rabat'ta dün düzenlediği toplantıyla 2021-2022 yılına ilişkin iki yıllık raporunu açıkladı. Toplantıya çok sayıda kadın katılım gösterirken, insan hakları aktivisti ve Şiddete Karşı Kadın Mağdurları Destekleme Ulusal Komitesi Başkanı Zuhur Al-Hur, toplantı ve rapora ilişkin ajansımıza konuştu. Kadınlar hem toplantının detaylarını hem de raporun içeriğini paylaştı.

Toplantının kadın haklarını savunan insan hakları hareketi çerçevesinde gerçekleştirildiğini kaydeden Zuhur Al-Hur, raporun kadına yönelik şiddetle ilgili bir dizi gözlem ve istatistiklere yer verdiğini söyledi. Kadına yönelik fiziksel şiddetin en yaygın şiddet biçimlerinden biri olduğunu ve şiddete en çok maruz kaldıkları yerin ev olduğuna dikkat çeken Zuhur Al-Hur, “Kadınlar genellikle evi içi şiddete yani eş şiddetine maruz kalıyor. Bunun yanı sıra kamusal alanın, özel alana kıyasla kadına yönelik şiddet vakalarının en yüksek yüzdesini temsil ediyor. Dijital şiddetin de yaygın olduğunu ve tırmandığını söyleyebiliriz” şeklinde konuştu. 

‘ILO 190 uygulanmalı’

İşyerinde taciz ve şiddete karşı uluslararası bir anlaşmanın olduğunu ancak Fas’ın bu anlaşmayı onaylamadığını dile getiren Zuhur Al-Hur, "Çalışan kadınlar tacize ve onur kırıcı muameleye maruz kalıyor. Bu nedenle ILO 190 sayılı Şiddet ve Taciz Sözleşmesi onaylanmalı. Tacizle mücadele etmek ve işçileri korumak için raporda bir dizi tavsiyelerde bulunuyor. İstismara maruz kalan kadınlar yargıya başvurduklarında yargı hizmetlerine erişimlerini engelleyen pek çok güçlükle karşılaşıyorlar. Şiddete uğrayan kadınların sağlık hizmetlerine erişimi konusunda ise psikolojik şiddete yönelik sağlık raporu verilmiyor. Bizler kadınlara ücretsiz sağlık raporu verilmesi için konunun yeniden gözden geçirilmesini istiyoruz” dedi.

‘Kadınlar ne yapacaklarını bilmiyor’

Faslı Kadınlar için Demokratik Derneği'nin Nejmeh İşitme ve Hukuki Rehberlik Merkezi'nden sorumlu Fatiha El Romman ise, kadın haklarını savunmakla ilgilenen insan hakları aktivistlerinin paylaştığı raporlarının, kadın ve kız çocuklarına yönelik şiddet oranlarının arttığını gösterdiğini söyledi. Fatiha El Romman, sözlerine şöyle devam etti: "Bugün şiddete uğrayan kadınların korunması için barınma sorunun çözülmesinden bahsediyoruz. Kadınların şiddete karşı eğitimsiz olduğu belirtiliyor ancak bilgiye ulaşabilen eğitimli kadınların da şiddete maruz kaldıklarında bir korku yaşadıklarını ve çaresiz kaldıklarını görüyoruz. Kadınlar kendilerini savunmasız hissediyorlar ve güvende olmadıkları hissini yaşıyorlar. Şiddetle birlikte psikolojik sorunlar baş gösteriyor. Dolayısıyla sahip olduğu bilgileri nasıl kullanılacağını bilmiyor. Bizlerde hizmetlerin etkinleştirilmesi için özellikle kadınlar için mahkemelerde dinlenme merkezlerinin rolüne dikkat çekiyoruz.”

Şiddette veriler artıyor

Rapor, kadınların kentsel alanlarda kırsal alanlara göre şiddete karşı daha savunmasız olduğunu gösteriyor. Şiddet vakaları kentsel alanlarda yüzde 98, kırsal alanlarda ise yüzde 2 olarak gerçekleşiyor. Raporda ilk derece mahkemelerinde kadına yönelik şiddete ilişkin dosya sayısı 15 bin 744, kabahat dosyası yüzde 91'e, istinaf mahkemelerine açılan kadına yönelik şiddete ilişkin dosya sayısı ise bin 503 yani yüzde 9'a ulaştığı kaydedildi. Raporda, Kraliyet Jandarma teşkilatının gün içinde kadına yönelik şiddette yüzde 88 artış veya yaklaşık 21 bin 736 vakaya işaret ettiği belirtilirken, en çok 18-40 yaş arası genç grubun şiddet uyguladığı kaydedildi. Kadına yönelik ve eş kategorisinin tüm vakalar içinde yüzde 68,8 ile en fazla şiddet uygulayan kategori olduğu kaydedildi.

Yasal ve idari önlem çağrısı

Raporda, istismara uğrayan kadınların yüzde 75'inin kentsel kesimden geldiği ve Sağlık Bakanlığı tarafından bakıldığı, bakanlık verilerine göre ise kırsalda istismara uğrayan ve bakılan toplam vakaların yüzde 25'ini oluşturduğu bildirildi. Rapor, kadına yönelik şiddeti ele almak için yasal ve idari önlemlerin alınması çağrısında bulundu ve bu olguyu ele almak için 20 tavsiye ve 40'tan fazla önlem önerildi.