SUZANNE ABOU SAİD

Beyrut- Lübnan uzun zamandan beri seçim gündemi ile boğuşuyor ama istikrar için henüz sandık çözüm olamadı. Ülke şimdi de belediye seçimlerine hazırlanıyor. Seçimlerin en yakıcı konularından biri de kadınların konumu. Her ne kadar kadınlar sonuçlar için belirleyici olsa da siyasi arenaya katılımlarının önündeki engeller ve konulan sınırlar kadınların hem aday hem de seçmenlik süreçlerini etkiliyor.

Aktivist Ruba Makarem ile siyasi hayata atılma süreci ve belediye seçimlerine katılımına ilişkin konuştuk. Ülkede neredeyse her geçen gün artan cinsiyet eşitsizliğine dikkati çeken Ruba Makarem, seçim gündemi ile ilgili olarak kadınlar için kota uygulaması isterken kimi seçmen haklarının yasalarca da korunması gerektiğini vurguladı.

Feminist mücadele içinde yer alıyor

Ruba Makarem, feminist mücadele içinde yer alan bir isim. 16 yaşından bu yana mücadele yürüten Ruba Makarem, özellikle eşitsizlik üzerine çalışmalar yürüttü. Ruba Mukarem çalışmalarını şöyle özetledi: “Mücadeleye İlerici Gençlik Örgütü içinde başladım. Bilgi düzeyimi artırdım ve kişiliğimi geliştirdim. Ayrıca Ras al-Matn (Lübnan Dağı) kasabalarındaki Kalkınma ve Orman Kaynakları Derneği’nin şubesinde, yine çevre de dahil olmak üzere diğer derneklerde gönüllü olarak çalıştım. 2017'de İlerleyen Kadın Birliği ve sendika benim için tamamen farklı bir deneyim oldu. Hala da öyledir. Şu anda yaklaşık 140 derneği içinde barındıran Lübnan Kadın Konseyi'nin idari organı ile bölgedeki dernekler arasında arabulucuyum.”

‘Klişelerle yüzleşilmeli’

Birçok dernekte gönüllü olarak çalışmasının kendisine özgüven kazandırdığını sözlerine ekleyen Ruba Makarem, “Bu anlamda deneyimler biriktirdim. Feminist insan hakları faaliyetlerime yön verecek çeşitli beceriler kazandım. Erkeklere düşman değilim. Ancak klişelerle yüzleşmesi ve erkek kültürünün kırılması gerektiğini inanıyorum. Kadınları, kaynaklardan ve ekonomik haklardan mahrum eden mevcut ataerkil otoritenin değişmesi gerekiyor. Kadının Ekonomik Hakları için Feminizm Projesi kapsamında Kalkınma Eylemi için Araştırma ve Eğitim Grubu ile bir çalışma yaptık. Bu kapsamda toplumsal cinsiyetçiliğe dayalı ekonomik şiddeti ele aldık. Feminist ve insan hakları çalışmalarımızla kadınların karar verme pozisyonuna erişimini sağlamaya çalışıyoruz” dedi.

Eğitim çalışmalarında yer aldı

Lübnan'daki eğitim müfredatının eski olduğunu ifade eden Ruba Makarem, “Bu kapsamda kadın, insan ve çocuk hakları konularını eğitim çalışmalarımla farklı bir şekilde genç nesle nasıl aktaracağım konusunda bir uyum yakaladım. Gençlerin isteklerini karşılamak için gelişime ihtiyaç var.  Bu nedenle eğitim alanında girişimlerim oldu. Özellikle öğrencilerimle toplumsal cinsiyet eşitliği ve elektronik taciz konuları hakkında farkındalık yaratma gibi önemli konularda tartışmalarımız oluyor. Eğitim sadece bilgi aktarımı değildir. Eğitim, rehberlik ve Lübnan'da özlediğimiz gerçek vatandaş kişiliğini inşa etmektir” diye konuştu.

‘Kadın sorunlarında yeni yollar’

Halen yürütme organında olduğu için Kadın İlerici Sendikası'ndan ayrılmadığını aktaran Ruba Makarem, “Bu derneği farklı kılan şey sahada çalışması ve insanlarla doğrudan temas halinde olmasıdır. Özellikle kadın sorunlarına yaklaşırken yeni yollarla yaklaşılması gerekir. Kadınlar olarak gerektiği gibi adil bir siyasi temsili, yetkinliğimiz olmalı” diye konuştu.

Ruba Mukarem kadınlar olarak faaliyetlerini yürütürken toplumsal kültürden kaynaklı zorluklarla karşılaştıklarına dikkat çekerek, ‘‘Kadınların belirli konumlara gelmeleri için herkesin desteğine ihtiyaçları var. Kadını anne, eş ve kızı olarak gören toplumsal kültürden kurtulmak gerekir. Belediye meclislerine ve parlamentoya girmek için sorumluluk almalı ve çalışmalıyız. Kadınların karar verme pozisyonlara ulaşması tek başına yeterli değil, aynı zamanda yeterliliğe ve yüzleşme yeteneğine sahip olmaları da gerekir. Kadın erkek eşitliğinin sahada bir karşılığı yok. Kadın ayrımcılığa uğruyor. Bu yüzden kadın ve erkek arasında uçurum var. Bu nedenle de kadınların bir geçici kotaya ihtiyacı var. Cinsiyetler arasında fırsat eşitliğini ve eşitliği sağlayan yasalar çıkarmak gerekir. Bu sağlandığı zaman kotaya ihtiyaç olmaz. Bir kadın çocuklarına vatandaşlık veremiyorsa veya çocuklarına banka hesabı açamıyorsa ve biz ona dışarı çalışabildiği için eşitlik elde ettiğini söylüyorsak bu haksızlıktır. Kadınların üstlendiği faaliyet ve mücadelede, bilgi eksikliğimiz var” dedi. 

Belediye seçimlerinde aday

Lübnan’daki Ras El-Matn kasabasında belediye seçimlerine katılacağını sözlerine ekleyen Ruba Makarem, bu konuda şunları söyledi: “Kadınların karar alma pozisyonlarına ulaşmadaki rolü önemli. Bu değişim yerel düzeyde başlar. Belediyecilik anlayışını derinleştirmeye olan ilgim üç yıl önce başladı. 2019'da Lübnan Uluslararası Üniversitesi'nden belediye yönetimi ve finansmanını okudum. Buna ek olarak yerel yönetişim üzerine kurslar, çalıştaylar ve programlara katıldım. Belediye seçimleri yakın, bu nedenle kadınları hem aday olmaya hem de oy kullanma konusunda aktif rol almalarını istiyorum.

Daha önce milletvekilliği seçimlerinde istatistik görevini üstlenmiştim. Bu insanlarla doğrudan temas kurmamı sağladı” diyen Ruba Makarem, “Değişimi evin küçük çevresinden ve yerel topluluktan başlatmak önemlidir. Kalkınma kadın ve erkeklerin birlikte katılımını gerektirir. Bu nedenle uzun zamandır belediye meclisine fiilen katılmayı planlıyorum. Bir üye, hatta bir belediye başkanı olarak da olabilir. Çünkü bu benim hakkım.”