ŞÊRÎN MIHEMED

Qamişlo – Türk devleti ve bağlı çetelerin 2018'de Kuzey ve Doğu Suriye'deki Efrîn Kantonu’nu işgal etmesinden bu yana kadın ve kız çocuklarına yönelik katliam, saldırı, tecavüz ve kaçırma dahil olmak üzere işlediği birçok suç ve ihlal belgelendi.

Qamişlo'daki Kadın Haklarını Araştırma ve Koruma Merkezi yöneticisi Şirin Coli, "Türkiye ve çeteleri, Suriye'nin kuzey ve doğusunda işgal ettiği Efrîn, Serîkanê ve Gre Spî  gibi bölgelerde yaşıyor. Kadın ve çocuklara karşı her gün öldürme, insan kaçırma, tecavüz ve yerinden etme dahil olmak üzere çok sayıda suç işliyor. Merkezimiz bu ihlalleri belgelemek ve tüm dünyaya açıklamak için çalışıyor” dedi.

İşgal altındaki bölgelerin fiziksel ve psikolojik işkencenin en ağır biçimlerine maruz kaldığını kaydeden Şirin Coli, ihlallerin ve suçların çoğunun kadınlara ve kız çocuklarına yönelik olduğuna işaret etti. Şirin Coli, “Türk devletinin işgal altındaki bölgelerde kadınları öldürme ve haklarını ihlal etme amacının altında şunlar yatıyor: iradesini kırmak, toplumu kontrol etmek, demografik değişimi yaparak yerli halkı yerinden etmek” dedi.

79 kadına işkence edildi, 21 kadın katledildi

Merkez olarak suçları belgelemek için işgal altındaki topraklara ulaşmakta güçlük çektiklerini ifade eden Şirin Coli, "Karşılaştığımız zorluklara rağmen faillerin ortaya çıkması için suçları belgelemek ve insan hakları makamlarına göndermek için çalışıyoruz. Merkezimiz, 2018 işgalinden bu yana Efrîn'de çok sayıda ihlal ve suçu belgeledi. 2021 yılında 48 kadın kaçırılıp işkence gördü, 17’si katledildi. 2022 yılında ise 27 kadın ve kız çocuğu kaçırılıp işkence gördü ve 3’ü katledildi. 2023'te 2 kadın ve 2 kız çocuğu kaçırıldı, 1 kişi katledildi” dedi.

Kadın Haklarını Araştırma ve Koruma Merkezi’nin, Türk devletinin ve çetelerinin 2021-2023 tarihleri arasında kadınlara yönelik işlediği suçlara ilişkin tespit edebildiği veriler şu şekilde.

2021

*2 Ocak’ta Türk işgalinin Hamzat fraksiyonu Efrîn’in Kafr Shaila Köyü’nden 50 yaşındaki bir kadını, Siyasi Güvenlik adı verilen yapı ise Efrîn'in Şerawa ilçesinde 24 yaşındaki bir kızı kaçırdı.

*7 Ocak'ta Serêkaniyê kırsalına bağlı Hammam Al-Türkman köyünden 3 kız çocuğu Türk işgalcileri tarafından, çeteler ise Ushaghi Köyü’nden bir kızı girişteki kontrol noktalarından birinde kaçırdı.

*11 Ocak’ta Efrîn’e giden Süleyman Şah grubu bir kadını kaçırdı.

*19 Ocak’ta Süleyman Şah grubu Efrîn ilesine bağlı Hac Bilal köyünden 16 yakındaki bir kız çocuğunu kaçırdı.

*20 Ocak'ta bir kadın, Türk askerlerinin keskin nişancıları tarafından katledildi.

*23 Ocak’ta 50’li yaşlarında bir kadın Til Rifat kentine açılan topçu ateşi sonucu hayatını yaşamını yitirdi.

*1 Şubat’ta çeteler, Efrîn'in Cinderes ilçesine bağlı Kafr Sefre köyünden 30’lu yaşlarında bir kadını kaçırdı.

*2 Şubat’ta Türk yetkililer Mabata ilçesine bağlı Shitka köyünden bir kadını daha kaçırdı.

*23 Şubat’ta Türk istihbaratı ve El-Hamzat fraksiyonu, Efrîn'in Basute köyünden yaşları 18-60 arasında değişen 4 kadını ve aynı köyden 21 yaşındaki bir kadını kaçırdı.

*Efrîn'in Mabata ilçesine bağlı Maamal Ushaghi köyünden 21 yaşındaki genç bir kadın silahlı gruplar tarafından kaçırılmasından bir hafta sonra 28 Mart 2021'de cansız bedeni bulundu.

*22 Nisan’da El Hamzat fraksiyonu Efrîn'in Reco ilçesine bağlı Maidana köyünden bir kadını kaçırdı.

*12 Mayıs'ta Türk istihbaratı Şeyh kasabasından aynı aileden 3 kadını kaçırdı.

*30 Mayıs'ta Efrîn'in Cinderes ilçesine bağlı Buzikih köyünden 64 yaşındaki kadın, kaçırılmasından iki yıl sonra paralı askerler tarafında cezaevinde gördüğü işkence sonucu yaşamını yitirdi.

*12 Haziran’da Efrîn Kantonu’nun gelişi güzel bombalanması sonucu yaşları 21 ile 85 arasında değişen 4 kadın hayatını kaybetti.

*24 Haziran'da Türk işgalinin Levent Kolordu fraksiyonu bir çocuğu kaçırdı ve Iska köyündeki hapishaneye götürdü.

*28 Haziran’da askerler Mabata ilçesine bağlı Katakh köyünden bir kadını kaçırdı. Efrîn'de 3 gün sorgulanıp işkence gördükten sonra ailesinin fidye ödemesi üzerine serbest bırakıldı.

*7 Temmuz'da Türk işgali, Efrîn'in Mabata ilçesine bağlı Hassiyeh-Mirkan köyünden 60 yaşındaki bir kadını iki kez kaçırdı. Kadın fidye karşılığında serbest bırakıldı.

*Sultan Murad fraksiyonu 11 Ağustos'ta Efrîn'in Kurt Kavlak köyünden bir kadını kaçırdı ve ertesi gün Sultan Süleyman Şah “El-Amşat” fraksiyonu Lübnan'dan döndükten sonra bir kadını kaçırdı.

*14 Ağustos’ta El-Cebha El-Şamiye fraksiyonu Efrîn'in Mabata ilçesine bağlı Bremja köyünden 20 yaşındaki genç bir kadını, askerler de 38 yaşındaki bir kadını kaçırdı. 

*15 Ağustos'ta askerler Efrîn'in Cinderes, Şera ve Reco’dan yaşları 24 ile 80 arasında değişen 4 kadını, aynı gün Sultan Murad fraksiyonu Kurt Qawlaq köyünden bir kadını kaçırdı.

*17 Ağustos'ta Türk işgalinin Hesekê kentine bağlı Til Temir kırsalındaki Zirgan kasabasını bombalaması ve 3 gün sonra Levant Cephesi fraksiyonunu 35 yaşındaki bir kadını kaçırdı, bir kız çocuğu hayatını kaybetti.

*22 Ağustos'ta Türk askeri, Efrîn kırsalının Mabata ilçesine bağlı Baadino köyünden yirmili yaşlarında bir kadını kaçırdı ve fidye ödedikten sonra serbest bırakıldı. Muhammed Fatih fraksiyonu da Maamlo köyünden bir kadını kaçırdı.

*25 Ağustos'ta Türk askeri Efrîn'in Cinderes ilçesine bağlı Khalta köyünden iki kadını kaçırdı.

*13 Eylül'de Efrîn'in Mabata ilçesine bağlı Korka köyünden bir kadın kaçırıldı.

*21 Eylül'de Türk işgali Efrîn kırsalının Mabata ilçesine bağlı Kahera beldesinden 30 yaşındaki bir kadını kaçırdı.

*30 Eylül’de Türk istihbaratı 65 yaşındaki bir kadını kaçırdı.

*1 Ekim'de Türk işgali Efrîn'in Reco ilçesine bağlı Atmana köyünden iki kadını Kürtçe öğretmekle suçlayarak kaçırdı. Kadınlar kefalet sonucu serbest bırakıldı.

*2 Ekim’de Efrîn'in Şera ilçesine bağlı Deirsvan köyünden bir kadın kaçırıldı.

*11 Ekim’de Efrîn'in Reco ilçesine bağlı Kuba Hamşalik köyünden 32 yaşındaki bir kadın, Türk istihbaratı tarafından maruz kaldığı işkence sonucu hayatını kaybetti.

*12 Ekim’de Türk istihbaratı, 27 yaşındaki bir kadını Cinderes ilçesine bağlı Kafr Safra köyünden kaçırdı.

*23 Ekim'de Efrîn'in Reco ilçesine bağlı Küba köyünden 50’li yaşlarında bir kadın Türk işgali tarafından bölgenin işgali öncesi kitlesel protesto eylemine katıldığı iddiasıyla kaçırıldı ve tutuklandıktan bir ay sonra serbest bırakıldı.

*Silahlı gruplar ayrıca Efrîn'in Şerawa ilçesine bağlı Ghazawiya köyünden 25 yaşındaki iki kadını Demokratik Özerk Yönetim ile iş yapmak suçlamasıyla kaçırdı.

*3 Kasım'da Efrîn'in Şerawa ilçesine bağlı İska köyünden Şam Lejyonu grubu tarafından 5 yaşından küçük bir kız çocuğu kaçırıldı.

*23 Kasım’da Hamzat grubu 23 yaşındaki bir genç kadını tutukladı. Bilbile ilçesine bağlı Ali Karo köyünden Halep'te ablasıyla iletişim kurmakla suçlanan kadın, fidye ödedikten sonra serbest bırakıldı.

*26 Kasım'da Türk işgalinin siyasi güvenliği, Efrîn'in Darkariyeh köyünden otuzlu yaşlarında bir kadını kaçırdı.

*1 Aralık'ta Türk istihbaratı, Efrin'in Cindirese ilçesine bağlı Kafr Safra köyünden bir kadını kaçırdı.

*21 Aralık’ta Zarkan ilçesine yapılan bombalı saldırıda 4 kadın hayatını kaybetti.

*26 Aralık’ta Efrîn'in Reco ilçesine bağlı Dudia köyünden 21 yaşındaki bir kız çocuğu silahlı gruplarca kaçırıldı.

*30 Aralık'ta Türk işgalinin Zirgan ilçesine bağlı Al-Asadiya köyünü bombalaması sonucu iki kadın hayatını kaybetti.

2022

*19 Ocak Türk işgali Efrîn'in Şera ilçesine bağlı Kitme köyünden bir kadını kaçırdı.

*26 Ocak’ta Türk istihbaratı Şerawa ilçesine bağlı İska köyünden bir kadını kaçırdı.

*2 Şubat'ta Efrîn'in Mabata ilçesinden bir kadın, kantonun işgalinden önce Özerk Yönetim kurumlarında çalıştığı iddiasıyla bir kadın ve Deir köyünden 45 yaşındaki bir kadın askerler tarafından kaçırıldı.

*23 Şubat’ta Şam Kolordusu fraksiyonu Efrîn'in Şerawa ilçesine bağlı İska köyünden bir kadını, Türk işgali de Efrîn'in Mabata ilçesine bağlı Maamlo köyünden bir kadını kaçırdı

*1 Mart’ta Türk istihbaratı Efrîn'in Şeyh El-Hadid köyünden 47 yaşındaki bir kadını kaçırdı.

*6 Mart’ta Efrîn'in Reco ilçesine bağlı Musako köyünden bir kadın askeri polis tarafından kaçırıldı.

*17 Mart’ta Efrîn'den 50’li yaşlarındaki bir kadın ile Efrin'in Cinderes ilçesindeki Yalanquz köyünden bir kadın sivil polisler tarafından yaralandı.

*20 Mart'ta Efrîn'de 42 yaşındaki bir kadın, kentin işgalinden önce Özerk Yönetim kurumlarıyla ilişkide bulunduğu iddiasıyla askeri polis tarafından kaçırıldı.

*24 Mart’ta Hamzat Hizbi, Efrîn'in Bilbile ilçesine bağlı Kara Kulah köyünden bir kadını kaçırdı.

*24 Mayıs'ta sivil polis, Efrîn'in Reco ilçesine bağlı Kourieh köyünden 50’li yaşlarındaki bir kadını, Türkiye'nin Efrîn'e yönelik saldırıları sırasında bir televizyon görüntüsünde yer alma bahanesiyle kaçırdı.

*6 Temmuz’da Sultan Muhammed Fatih fraksiyonu, Efrîn'in Mabata ilçesine bağlı Mist Aşure köyünden 3 kadını kaçırdı.

*24 Ağustos’ta 30’lu yaşlarındaki kadın, İHA’ların hedef alması sonucu hayatını kaybetti.

*25 Ağustos’ta Efrîn'in Reco ilçesine bağlı Janjaliyeh köyü Türk devleti tarafından insansız hava araçlarıyla hedef alındı. Saldırıda yetmişli yaşlarındaki bir kadın hayatını kaybetti.

*5 Eylül'de Efrîn'in Mabata ilçesine bağlı Dar Kariyeh köyünden bir kadın El Hamzat grubu tarafından kaçırıldı. Aynı ayın 13'ünde Türk istihbaratı her iki bölgede de 29 ve 65 yaşlarında iki kadını kaçırdı.

*30 Eylül'de Türk istihbaratı Efrîn'in Mabata ilçesine bağlı Hassiyeh köyünden iki kadını Demokratik Özerk Yönetim ile iş yapmak iddiasıyla kaçırdı.

*12 Ekim'de 3. Kolordu Heyet Tahrir El-Şam ile Nusra Cephesi arasında çıkan şiddetli çatışmalar sonucunda Şerawa ilçesine bağlı Kurzeleh köyünden iki kadın hayatını kaybetti.

*9 Kasım'da El Hamzat fraksiyonu   Girê Spî'den 19 yaşındaki bir genç kadını kaçırıp tecavüz etti.

*2 Aralık’ta Türk istihbaratı 50’li yaşlarındaki bir kadını kaçırdı.

*30 Aralık’ta Türk istihbaratı ve çeteleri, Efrîn kantonuna bağlı köy ve ilçelerden 4 kadını kaçırdı.

2023

*9 Ocak’ta Türk işgali Efrîn'in Mabata ilçesine bağlı Shekhotka köyünden 50’li yaşlarında bir kadın ile Efrîn'in Reco ilçesine bağlı Qasim köyünden 19 yaşındaki bir genç kadını kaçırdı.

*12 Mart'ta Türk işgal güçleri Efrîn'in Reco ilçesine bağlı Qasim köyünden 19 yaşındaki genç bir kadını kaçırdı. El-Amşat fraksiyonu, Efrîn'in Mabata ilçesine bağlı Salo köyünden bir kadını kaçırdı.

*5 Haziran’da Efrîn kentinin Maaratah mahallesinde 70 yaşındaki bir kadın katledildi.