NAZIHA BOUSSIDI

Tunus-  Çocuk ve Gençleri Şiddet ve Cinsel İstismardan Koruma Derneği Başkanı Fawzia Shaaban Jaber, derneğin kuruluş amacı ve çalışmalarına ilişkin ajansımıza konuştu. Derneğin, 2018 yılında bir grup çocuk hakları savunucusu tarafından kurulduğunu belirten Fawzia Shaaban Jaber, “Çocuk departmanında çalışırken ister özel sektörde ister kamu sektöründe olsun, her gün bir cinsel istismar vakası alıyorduk. Bununla nasıl başa çıkacağımız konusunda kafamız karışıyordu. Bizler de bu konuda sessizlik duvarını kırmaya karar verdik” dedi.

‘Büyük bir cesaret olarak görüldü’

Derneğin başlangıçta bazı kişiler tarafından şaşkınlıkla karşılandığını dile getiren Fawzia Shaaban Jaber, “Büyük bir cesaret olarak görüldü. Bazı özel kurumlar isimlerinin cinsel istismar kelimesiyle anılmasını istemedikleri için derneğe yardım etmeyi reddetti” diye konuştu. Hükümetten hibe almayan derneğin kampanya ve programlarına fon sağlayan kurumlar olduğunu ifade eden Fawzia Shaabanvar, “Dernek 4 yaşından ergenlik çağına kadar olan çocuklara yardım etmek için çalışıyor” diye konuştu.

‘Failler en yakınları oluyor’

İstismar mağdurlarının çoğunlukla kız çocuklarından oluştuğunu vurgulayan Fawzia Shaaban, “Faillerin çoğu genellikle mağdurun en yakını oluyor. Yani amca, dayı, erkek kardeş, kuzen ve amca gibi” dedi. Derneğin daha çok çocuk istismarını önlemeye yönelik çalışmalar yaptığını ifade eden Fawzia Shaaban Jaber, şunları aktardı:

"Çocuğun, cinsel istismarın ne anlama geldiğini ve maruz kalması durumunda ne yapması gerektiğini bilmesi için çocuğun yeteneklerini geliştirmeye çalışıyoruz. Dernek olarak konuyu ebeveynlerle ele almaya çalışıyoruz. Ebeveynlerin duyarlı olduklarını ve çocuklarıyla bilimsel bir şekilde konuşmaya istekli olduklarını gördük. Cinsel istismarın erken tespiti için idare ile çalışıyoruz. İdare için talep üzerine bir ya da iki günlük bir eğitim düzenleniyor. Mağdur çocuğun davranışlarında bazen bir değişiklik görülebilir. İstismarı doğrulamak için bir doktor veya psikologdan yardım almak gerekebilir.”

‘163 anaokulu çalışanına eğitim verildi’

Derneğin şu anda Avrupa Konseyi tarafından kabul edilen mekanizmalarla çalıştığını söyleyen Fawzia Shaaban Jaber, “Bir video ve rehber hazırladık, birçok etkinlik düzenledik ve 21 müfettiş yardımcısını eğittik. Onlar da üç ay içinde 163 anaokulu çalışanına eğitim verdi. Her bir anaokulunun, ailelerin kurumun rolünü desteklemesinin bir parçası olarak ebeveynlerle bir toplantı düzenlendi. 1 ve 2 Mart'ta ikinci pilot aşama başlatılacak ve ülkenin diğer bölgelerine geçeceğiz” bilgisini paylaştı.

‘İstismarın uzun süre gizli kalmasının yıkıcı zararları olur’

4 yaşındaki bir çocuğun cinsel istismarın anlamını bilemeyeceğini ancak vücudunda kimsenin dokunamayacağı yerler olduğunun öğretilebileceğini anlatan Fawzia Shaaban Jaber, “Çocuğun istismara maruz bırakıldığının uzun süre gizli kalmasının yıkıcı zararları olur. Bu nedenle çocukla güven ilişkisi kurularak istismarı anlatması sağlanabilir. İstismarcıların en büyük yüzdesi yakın çevreden oluşuyor” diye konuştu.

‘Dijital ortamlarda artış oldu’

Derneğin, Cinsel Alanda Çalışan Dernekler Küresel Ağı gibi bu alanda çalışma yürüten diğer derneklerle de ortaklıkları olduğunu söyleyen Fawzia Shaaban Jaber, şunları aktardı:

"Dernekler, bir çözüm bulmak ve yasalara bakmak amacıyla bölgesel düzeyde (Tunus, Cezayir, Mısır ve Ürdün) dijital mecra üzerinden yapılan cinsel saldırıları takip etmek için bir çalışma yürüttü. Derneğimiz verileri değerlendirdi ve dijital ortamlarda cinsel saldırılarda daha fazla bir artış olduğunu fark etti. Her geçen gün cinsel saldırı ve bazen de fotoğraflı şantaj artıyor. Devlet tarafından sağlanan koşulları inceleyeceğiz ve dernek çocuklara yönelik dijital şiddetle yüzleşmek için ulusal plan yapılması için ortaklaşacak.”

‘Çocuklar için tam korumalı program gerekiyor’

Fawzia Shaaban Jaber, ebeveynlerin derneğin girişimlerine yönelik verdiği geri bildirimlere ilişkin olarak şunları ifade etti: “Özellikle 11-12 yaş arası ergenler için bir çözüm arayan ve onlarla konuşamayan ebeveynlerden etkileşim aldık. Okullardan, hazırlık okullarından ve çocuk kurumlarından da talep var. Buna paralel olarak sadece ebeveynlerle doğrudan toplantılar düzenleniyor.  Cinsel istismara uğrayan bir çocuk ne kadar erken tedavi edilirse o kadar iyi sonuç alınır. Bugünün çocukları internet ve akıllı telefonların gözetimsiz kullanımı nedeniyle geçmiş dönemlerdeki yaşıtlarından en az iki yaş daha büyük davranıyor. Bu durum çocuklar için tam korumalı bir programı gerektiriyor.”

‘Mağdurların yüzde 71’i kız, yüzde 29’u erkek’

Cinsel istismar mağdurlarının yüzde 71'inin kız, yüzde 29'unun erkek çocuk olduğunu söyleyen Fawzia Shaaban Jaber, faillerin yüzde 80'inin çocuğun çevresinden olduğuna dikkat çekti. Fawzia Shaaban Jaber, "Tunus'ta artık istatistiklere ve bunların sınıflandırılmasına ilgi duyulmuyor. 2022'de bin 515 çocuk, insan ticareti mağduru. Bu da çalışmamızı zorlaştırıyor. Yansımaları çok çeşitli ve tehlikelidir ve intihar girişimlerinin yüzde 50'si mağdurun açıklamadığı cinsel istismardan kaynaklanmaktadır. Çünkü psikolojik bozukluklara, davranış ve beslenme bozukluklarına, izole olma ve yaşamayı reddetmeye yol açar ve kişi herkese karşı agresifleşir. Cinsel istismar hakkında konuşmayanlar çalışmaya devam edemiyor, evliliklerini sürdüremiyor, çocuklarını yetiştiremiyor” dedi.

‘İhlallerin sadece yüzde 20’si tespit edilebiliyor’

İhlallerin sadece yüzde 20'sinin tespit edilebildiğine işaret eden Fawzia Shaaban Jaber, “Bu nedenle sessizlik döngüsünün kırılması gerekiyor. Kırılmadığı taktirde çocuğun kendine güveni azalacak. Son istatistiklere göre, 263 çocuk fuhuş şebekelerinin elinde. Aile Mahkemesi, kız çocukları arasında kürtaj sayısının artması ve fuhuş şebekeleri tarafından işe alınmaları üzerine dernekten yardım talep etti” diye belirtti.