İBTİSAM AXFİR

Bingazi- Libya, özellikle iç savaş ve doğal afetlerin yarattığı tahribatla kaosa sürüklendi. Libya'da çatışmalar nedeniyle sayısı tam olarak bilinmese dahi şu ana kadar binlerce kişi hayatını kaybetti. Binlerce kişi de yerinden edildi.

Siyasi istikrarsızlığın devam ettiği Libya’da, Bingazi’de yaşamı yeniden inşa sürecinde özellikle kadınların güçlü rolünden söz ediliyor. Kadınlar hem savaşın yıkıcı etkilerine karşı koyuyor hem de barışın inşa edilmesinde kilit bir rol oynuyor. Kentteki fiziksel ve sosyal dönüşüm, kadınların da dahil olduğu geniş çaplı bir çabanın sonucu olarak değerlendiriliyor.

‘Kadınlar etkin rol oynuyor’

Sanat Kültür ve Edebiyat Salonu Üyesi Balqis Akhrais, ülkede yeniden yaratılmaya çalışılan yapılanma ve istikrar sürecinin çatışmaların doğal bir sonucu olduğunu düşünüyor. Çatışmaların yanı sıra alt yapıyı tahrip eden ve kentleri harabeye çeviren Daniel Kasırgası’nı hatırlatan Balqis Akhrais, kadınların bu aşamada yapıcı etkilerinden söz etti.  “Kadınlar savaş ve yıkım aşamasında etkin bir role sahiptiler. Var güçleriyle, tüm imkanlarıyla değişim için destek oldular” diyen Balqis Akhrais, kendisinin de zarar gören insanları desteklemek için çalışmalara katıldığını anlattı. 

Değişim kadınlarla yaşanıyor

Bingazi’de değişimin kadınlarla yaşandığına dikkat çeken Balqis Akhrais, kadınların kültürel, sanatsal, sosyal ve hatta siyasi alanlarda liderlik rollerini üstlendiklerini dile getirdi. Öte yandan Balqis Akhrais, alanlarda öne çıkmayan ya da sessizce çalışarak etkin rol oynayan birçok kadının varlığına dikkat çekti. Balqis Akhrais, “Libya tarihinin de şahit olduğu bu aşama ister krizlerden ister savaşlardan geçsin, her seferinde kadınlar tarafından toparlandığını gösteriyor” dedi. Kadınların parkların, binaların hatta köprülerin yeniden inşasında rol oynadıklarını dile getiren Balqis Akhrais, çok sayıda mühendisin yeniden inşa için çalıştığına işaret etti.

‘Benzersiz bir sıçrama yaşanıyor’

Sosyal danışmanlık yapan Fariha Abdel Ati Al-Saeedi de “Bingazi şehrinde ve doğudaki ve hatta güneydeki diğer şehirlerde tanık olduğumuz yeniden yapılanma gerçekleşiyor. Bingazi'de yaşanan şey, uzun zamandır yaşanmamış bir sıçrama olarak değerlendiriliyor" derken şehrin benzeri görülmemiş düzeyde kentsel rönesansa tanık olduğunu sözlerine ekledi.

Fariha Abdel Ati Al-Saeedi, "Yeniden yapılanma sürecinde perde arkasında da olsa kadınların aktif bir rolü var. Kadın mühendisler ve yöneticiler var” şeklinde konuşarak yeniden yapılanmanın gençlere iş olanağı sağladığını, bunun da ekonomik ve sosyal istikrara yol açtığını sözlerine ekledi.

‘Yeniden yapılanma desteklenmeli’

Libya Medya Kurumu Kadın Destek Ofisi Başkanı Sumaya Al-Bouaishi ise Bingazi'de ve doğu Libya'nın geri kalan şehirlerinde tanık olunan istikrar ve yeniden yapılanma durumu hakkında, “İstikrarın büyük bir etkisi olduğuna şüphe yok. Özellikle sosyal, ekonomik ve hatta turizm açısından yeniden yapılanmanın desteklenmesi gerekiyor. Yapılanma gençlere iş olanağı sağladığı ve işsizlik sorunu azaltıldığı için ekonomik kalkınmanın yanı sıra özel sektörün büyümesine ve yatırımların yapılmasına da katkı sağladı” dedi. Libya'nın turistler için cazip özelliklere sahip olduğunu ifade eden Sumaya Al-Bouaishi, ülkenin yeniden ilgi çeken bir konuma geleceğini söyledi. 

Sumaya Al-Buaishi, perde arkasında görünmeseler bile istikrar ve yeniden yapılanmada kadınların rolünün büyük olduğunu vurgularken, gazeteci kimliğinin yanı sıra mühendis olduğunu ve bunu sahada gözlemleyebildiğini dile getirdi.