EMÎRA ZOZAN

Şengal- Şengal Genç Kadınlar Birliği, 3 Mayıs'ta "Jin Jiyan Azadi Serbixe Azadi" kampanyasını başlattı. Saldırılara rağmen etkinlik ve faaliyetlerini sürdüreceklerini kaydeden Şengalli genç kadınlar, kampanya kapsamında Êzidî toplumunun kutsal mekanlarından biri olan Quba Xatuna Fexran türbesini ziyaret ederek tarih ve kültürlerini öğrendi. Quba Xatuna Fexran’ın türbesi Xanesor’un Heliqiyê Köyü’nde yer alıyor. Köye giden genç kadınlar türbenin tarihi hakkında da bilgiler aldı.

‘Öncü kadınları tanımalıyız’

Şengal Genç Kadınlar Derneği Yönetim Kurulu üyesi Sara Botan, "Kadınların büyük liderliğe sahip olduğu toplumlardan biri de Êzidî toplumudur. Ama bugün her ne kadar toplumun her yerinde kadınların bir dereceye kadar fikirleri ve karar verme güçleri olsa da kadınların hakikati örtbas edildi. Genç kadınlar olarak görevimizin başına geçip tüm tarihin öncü kadınlarını tanımalı ve güçlerine erişmeliyiz” şeklinde konuştu.

Genç Kadınlar Derneği üyesi Şîlan Şengal ise, "Toplumumuzda Êzidîlik tarihinin gençler arasında paylaşılmasına önem verilmelidir. Tarihini bilmeyen bir toplum kendi geleceğine de sahip çıkamaz. Bu nedenle anne ve babaların çocuklarına kendi toplumunun tarihini iyi anlatmalı ve sorumluluğu üstlenmelidir” sözlerine dikkat çekti.

‘Toplumda tanrıça olarak görülüyordu’

Türbeyi koruyanlardan biri olan Nûrê Hesen de Quba Xatuna Fexran’ın tarihi hakkında şunları söyledi: “Quba Xatuna Fexran’ın Şêx Adî döneminde yaşadığı söylenir. Laleşa Nûranî de o dönemde ruhani meclisinde kadın komitesi olarak yerini alıyordu. Mecliste kadınlar yetiştirilir ve bölgede kadın işleri üzerinden görevler alınırdı. O dönem toplum Êzidî, Qîranî ve Zendîna kabileleri tarafından yönetiliyordu. Daha sonra halk Laleş'ten Şengal Dağı'na çıkar. Quba Xatuna Fexran’ın Şengal’den Hesekê’ye kadar Êzidî toplumunu yönettiği söylenir. Quba Xatuna Fexran’ın toplumun istikrarına ve dengesine önem verdiği de ifade ediliyor. Quba Xatuna Fexran bir ebeydi ancak birçok özelliğinden dolayı toplumda tanrıça olarak görülüyordu. Alim, filozof, hükümdar ve öncüydü, hikmetli ve güzel söz söyleyen bir kadındı, doğal bitkilerle ilaç yapıyordu. Biz de mesela kadınlar duş aldıklarında ‘Ya Xatuna Fexran’ derler. Öte yandan çocuk sahibi olmak isteyen her kadın da bu türbeyi ziyaret eder ve dualar eder. Kadınlar daha sonra dileğini türbede bulunan ağaca bağlar.”