İzmir- İnsan Hakları Derneği (İHD) İzmir Şubesi, ‘2023 Yılı Cezaevleri Hak İhlali Raporunu’ dernek binasında gerçekleştirdiği basın toplantısında açıkladı.

Rapor İzmir, Manisa, Aydın, Denizli ve Balıkesir illerinde bulunan cezaevlerinde tutsaklarla yapılan görüşmeleri kapsarken aynı zamanda kurum ve derneklerle yapılan görüşmeler ve yapılan başvurularda raporda yer alıyor. 

2023 yılının cezaevlerinde hak ihlallerinin en üst seviyelere çıktığı yıl olduğu belirtilen raporda tutsakların Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan üzerindeki tecridin kaldırılması ve özgürlüğünün sağlanması amacıyla sürdürdüğü eylemlere dikkat çekildi. Adli Tıp Kurumu’nun (ATK), hasta tutsaklar için verdiği kararlara da değinilen raporda "ATK'nin verdiği kararlardaki bilimdışılık ve yanlılık kendisini tartıştırır hale getirmiştir. Birçok hasta mahpusa tam teşekküllü hastanelerin verdiği tahliye kararlarına rağmen siyasi gerekçelerle tahliyeleri engellemiştir. Bu nedenle tam teşekküllü araştırma hastanelerinin kararları geçerli olmalıdır" ifadeleri yer aldı.

‘Koşullar düzeltilmeli, ihlaller ortadan kaldırılmalı’

Raporda Yüksek Güvenlikli Cezaevleri ve S Tipi cezaevlerinin var olan uygulamaları daha da ağırlaştırdığı, her açıdan tutsakları tecrit ettiği yer alırken bu cezaevlerine muhalif, özellikle sol ve Kürt tutsakların konulduğu belirtildi. "Tüm bu hak ihlalleri göz önüne alındığında mahpusu insan saymayan zihniyet gerek yasal düzenlemeler gerek uygulamadaki keyfiyet, etik olmayan yaklaşımlar ve bürokratik engeller mahpuslar için insani olmayan bir tablonun ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Hapishanelerin koşullarının hemen düzeltilmesini ve hak ihlallerinin ortadan kaldırılmasını talep ediyoruz" denilen raporda şu veriler yer aldı:

“* Çıplak arama: 5

 * Psikolojik şiddet: 4

 * Tehdit ve hakaret: 14

 * Tecrit: 47

 * Ters kelepçe: 2

 * Ağız içi arama dayatması: 22

 * Görüşçüye çıplak arama dayatması: 5

 * Fiziksel şiddet: 13

 * Sosyal faaliyet engeli: 50

 

* Temel ihtiyaçların karşılanmaması: 18

 * Koğuşlara kamera dayatması: 6

 * Sürgün: 26

 * Sevk talebinin reddedilmesi: 19

 * Anadilinde savunma hakkı ihlali: 5

 * Kitap, mektup, gazete ihlali: 63

 * İletişim engeli: 42

 * Kürtçe kitapların teslim edilmemesi: 10

 * Hastanede tedavinin yapılmaması: 7

 * Hastane sevklerinin yapılmaması: 47

 * Tedavi engeli: 38

 * Hasta mahpus: 49

 * Açlık grevinde olanlar: 46

 * Açlık grevinde olanlara vitamin vs. verilmemesi: 11

 * Kurumlara/mahkemeye gönderilen dilekçelerin engellenmesi: 58

 * Şüpheli ölüm: 4

 * Başka mahpuslarla havalandırmaya çıkarma/can güvenliği tehdidi: 29

 * Trafik kazasında yaralanan mahpus: 7

 * Hasta mahpusların tahliyesinin engellenmesi: 1

 * Hasta mahpus ölümü: 1

 * İnfaz yakma/denetimli serbestlik hakkının engellenmesi/disiplin cezası: 50

 * Hücre cezası: 32

 * İdare gözlem kurulunun tarafsız olmaması: 8

 * Kantinde satılan malzeme ve gıdalara fahiş fiyat uygulanması:             13

 * Kantin için yatırılan paranın kullanmasının engellenmesi: 13

 * Tek kişilik odada tutma: 5

 * Hijyenik ortamın sağlanamaması: 14

 * Koğuş kapasitesinin üstünde kalma: 67

 * Sağlık nedeniyle koğuş talebinin reddi: 2

 * Havalandırma yetersizliği: 3

 * Ayakta sayım dayatması: 2

* Koğuş araması/eşyaların tahrip edilmesi: 61

 * Elektrik faturalarının fahiş olması: 15”