MARIYA RUSTEMÎ

Serdeşt- Doğu Kürdistan ve İran'da 'Jin Jiyan Azadi' sloganıyla gerçekleştirilen devrim ayaklanmalarını batırmak için İran  Sipayê Pastaran güçleri Kürdistan şehirlerinin giriş çıkışlarını işgal etti. Sardeşt Nêlis ve Rebet bölgelerinde 7'den fazla kontrol noktası kuran  İran askerleri giriş çıkışlarda başta kadınlar olmak üzere vatandaşların araç, telefon, çanta ve eşyalarını kontrol ediyor. Bu kontrollerde birçok kadın baskı ve tacize maruz kalıyor.

Kontrol noktaları

Jina Amini’nin katledilmesi ardından ayaklamaların başlamasıyla birlikte İran devleti hemen Urmiye eyaletinin güneyindeki Bane ve Sardeşt Mihabad ve Serdeşt, Pîraşar ve Serdeşt,  Gudînişîn Bêneula  ve Nilas, Serdeşt ve Merxan, Serdeşt ve Bêwaran yolları üzerinde ve Serdeşt sokaklarında kontrol noktaları kurdu.

‘Kadınları dışarı çıkararak sıkıştırıyorlar’

Güvenlik nedeniyle adını vermek istemeyen 28 yaşındaki bir kadın Nêlis kentinden eşiyle birlikte 20 km uzaklıktaki Serdeşt şehrine giderken tacize uğradı. Serdeşt şehrinin giriş kapısında İran askerlerinin tacizine uğradığını belirten kadın, ‘’Annem bizi yemeğe çağırmıştı.

Neliz’den çıktık Serdeşt kontrol noktası yakınlarına geldiğimizde sıra oluştuğunu gördük. Arabayı durdurduk. Askerlerden biri gelerek bana ‘araçtan çık ve arabanın bagajını aç’ dedi. Eşim araçtan inip bagajı açtığında bende aracın kapısının önündeydim, pastarlardan biri yanımıza geldi. Bana ahlaksızca yaklaştı ve bizimle tartışamaya girdi’’ dedi.

‘Tacize tepki gösterdim’

Gerçek ismini söylemek istemeyen 32 yaşındaki Şebnem ise Sardeşt hastanesinde çalışıyor ve hastanenin 500 metre uzakta olması nedeniyle her gün kontrol noktasından geçmek zorunda kalıyor.  Şebnem’de bu kontrol noktasında yaşadığı bir tacizi dile getirerek, ‘’Hergün bu kontrol noktasından geçiyorum. İlk hafta hergün durduğum yere yakın bir yerde durduğum anda aracın belgelerini kontrol eden bir asker bilinçli olarak elini elimin üzerine koydu. Bende O’nun bu davranışı karşısında tepkimi gösterdim’’ diye konuştu.

‘Durdurup geri çevirerek baskı yapmak istediler’

Gerçek adını vermek istemeyen 22 yaşındaki Simaya, bir grup arkadaşıyla şehir dışına çıkmak isterken  kontrol noktasında keyfi olarak yarım saat durdurulur ve sonra geri gönderilir. Sîmaya bunun kadın oldukları için bilinçli ve baskı uygulamak amacıyla yapıldığını belirterek şunları söyledi: ‘’Ben ve diğer üç arkadaşım Beyran yolu üzerindeki Bewara'ya gidiyorduk fakat kontrol noktasında askerler bizi durdurdular. Babamı aramaya çalıştım ama izin vermediler. Yarım saat beklektikten sonra ‘geri dönebilirsiniz, geçiş hakkınız yok’ dediler.”