İran’da kepenk kapatan esnafa iş yerlerine ‘el koyma’ tehdidi

İran’da ayaklanma dördüncü ayına girerken eylemlere destek veren esnaf, iş yeri kapatmalarından, hesaplarının bloke edilmesine bir çok tehdit ile karşı karşıya.

SAYDA ŞÎRZAD

Sine - İran hükümeti polislerinin Jina Mahsa Amini’yi katletmesinin ardından ülke geneline yayılan boykot, genel grev ve kepenk kapatmalar hükümetin büyük korkusu oldu. İran ve Rojhilat Kürdistan’da protestolar yaygın şekilde devam ederken İran hükümeti, özellikle genel grev ve kepenk kapatmalardan büyük rahatsızlık duyduğunu esnaflara yaptığı baskıları yoğunlaştırarak ortaya koyuyor. Rojhilatlı esnaf, dükkan sahibi ve iş yeri merkezleri sahipleri İran hükümetinin yoğun baskısı altında tehdit ediliyor.

Geçtiğimiz gün ve dün polis ve askerler hoparlörlerden iş yerlerini açmaları, grevlere katılmamaları yönünde duyurular yaparak dükkan sahiplerini tehdit etti. Esnaf ise bu duyuruya yine kepenk açmayarak yanıt verdi. Gün içerisinde hoparlörlerle yapılan tehditler akşam ise evlere yapılan tehdit baskınları ile sürdü. Genel grevlere katıldıkları gerekçesiyle 200’den fazla iş yeri sahibinin banka hesaplarının bloke edildiği öğrenildi.

‘Kepenk kapatmalar devam ederse mülklerimize el konulacak tehdidi aldık’

Sine’de Ferdowsi Caddesi'nde dükkan sahibi olan ve iş yerini kapatarak eylemlere katıldığını söyleyen iş yeri sahibi M.M. “Kepenk kapatma eylemlerine devam edersek mülklerimize el konulacağına dair tehditler aldık” dedi. “İş yerimi mühürlediler ve yeni bir emre kadar kepenk açmama da izin vermeyeceklerini söylediler. Hesaplarım dondurulmuş. Bir kez daha kepenk kapatma eylemlerine katılacak olursam ‘ulusal güvenliğe aykırı hareket etmekten’ tüm mülklerime el koyacakları tehdidinde bulundular” diye konuştu.

İş yerine takılan mührü kırmaması için uyarıldığını söyleyen M.M, “Komşularımızdan biri mührü kırdığı için üç gün boyunca tutuklandığını söyledi. Ben de mührü kaldırtmak için başvurdum. Mührü kırarsam tutuklanacak ya da kefalet ödemek zorunda bırakılacağım. Bir de ek olarak esnaflar odasına para cezası ödeyeceğim” dedi.

‘Dava açmak için ellerinden geleni yaptılar’

İş yerine vurulan mührü kırdığı için gözaltına alınarak kısa bir süre tutuklu kalan iş yeri sahibi F.K. ise “Beni Kürt partileriyle ilişkilendirmeye ve hakkımda dava açmak için ellerinden geleni yaptılar” diye ifade etti. Genel grev ve kepenk kapatma eylemlerine katıldığını, bunun önünün alınmak istendiği için ise korkuyla bastırılmak istendiğini söyleyen F.K. “Genel grevleri önlemeye çalışıyorlar, tek tek iş yeri sahiplerini cezalandırmak, yalnız bırakmak, korkutmak istiyorlar” şeklinde konuştu. Kepenk kapatma eylemlerine katıldığı için iş yerine mühür vurulduğunu ve mührü kırdığı için gözaltına alınarak tutuklandığı hatırlatan F.K., “Gözaltında ve tutuklandığım sırada işkence gördüm. Beni sürekli tehdit ettiler. Akrabalarımın birçoğunun yurt dışında olması, Kürt partilerinde olması bahane edilerek beni de ilişkilendirmeye çalıştılar. Yargılanmaya neden olacak malzeme elde etmek için onlarca soru sordular ama bir şey çıkmayınca sorgudan bırakmak zorunda kaldılar fakat tehditlerine de devam ettiler” dedi.

Hesabı bloke edildi

Bahman Caddesi üzerinde iş yeri bulunan E.A. da hesabı bloke edilen iş yeri sahiplerinden yalnızca biri. “Banka hesaplarımın yanı sıra yakıt kartlarımda bloke edildi” diyen E.A. tüm parasının İran hükümeti tarafından çekilmek istendiğini ancak kendisinin ısrar etmesi üzerine hesap bilgilerine ulaşabildiğini anlattı. E.A. “Biz dükkan sahiplerine iş yerlerimizi açmamız ve grevlere katılmamamız için önce yalvardılar. Ama biz geri adım atmayınca tehditlere, gözaltılara ve banka hesaplarımızı bloke etmeye başladılar. Şu anda esnafların ve yurttaşların genel grevlere yoğun katılmalarının bir nedeni de tehditlerin artmış olması ve bu tehditler karşısında halkın yılmamasıdır ve bu güvensizlik ortamının kırılması için yurttaşların sokaklardan çıkmamasıdır” şeklinde konuştu.

Sineli iş yeri sahiplerinden A.M, “Biz iş yeri mühürlenmiş iş yeri sahipleri için sokaklara çıktık, eylem de yaptık. İş yerlerimize mühür vurmalarına son verilmesini ve hesaplarımıza müdahalenin son bulmasını istediğimiz söyledik. Artık tehditleri boyun eğmeyecek ve birlikte hareket edeceğiz” dedi. A.M., grevlere katılımları devam eder ve eylemlere katılmaya devam ederlerse İran hükümetinin iş yerlerine el koyacağı tehdidinde bulunduğunu hatırlattı.  İş yeri sahiplerinin eylemlerine İran hükümet polislerinin ateşli silahlarla saldırdığını söyleyen A.M., “Bir iş yeri sahibi ateşli silahla yaralandı ve şimdi bedeninde bir sürü mermi taşıyor” dedi.

Hedef alınan iş yeri sahibi: Sesimizden korkuyorlar

Sineli yaralanan iş yeri sahibi H.H. ise “Bize neden ateş açtılar? Çünkü, sessizliğimizi kırıp sesimizi yükselttiğimiz için hedef olduk ve bizden korkuyorlar” şeklinde konuştu. “Halk artık bu rejimi İslam Cumhuriyetini istemiyor, uygulamalarını kabul etmiyor. Barışçıl eylem yapanlara bile saldırıyorlar; elbette halkın bu rejime güveni kalmamıştır. Halka kurşun sıkmaya biran önce son versinler. Korktukları Allah’ın onları gördüğünü unutmasınlar” dedi.