ROGEN KADRİ

Serdeşt-Sağlık ve sosyal güvenlik sigortasının olmaması, İran'da kadınların işten atılmasını kolaylaştırıyor ve kadınları emekli maaşı alma hakkından mahrum bırakıyor. Bu durum kadınların emeklilikten sonra geçimlerini sağlayamamalarına ve başkalarına bağımlı olmalarına yol da açabiliyor.

Kadınlar sigorta kapsamına alınmıyor

Bir sigorta şirketinin ofisinde çalışan Mahsa R. başta evlerde çalışan kadınlar olmak üzere kadınların çoğunun sigorta kapsamına alınmadığını söyleyerek, “Bu haklar sadece erkeklere veriliyor. Evdeki kadınlar yine atölyelerde, köylerde çalışan veya başka şehirlerde mevsimlik işçilik yapan kadınlara sigorta yapılmıyor. Cinsiyet ayrımcılığı, iş kanunlarındaki dengesizlikler gibi birçok nedenden dolayı kadınlara sigorta sağlanmıyor. Bu durum kadınların sağlık ve işsizlik sigortası gibi haklardan mahrum kalmasına yol açıyor. Bu durumda hastalık izni ve emeklilik haklarından yararlanamıyorlar.  Sigortasız kadınlar ciddi sorunlarla karşı karşıya kalabiliyorlar” dedi.

‘Kanunsuzluğun üzerini kapatılıyor’

İran ve Rojhilat Kurdistan'da kadınlar, cinsiyet ayrımcılığı ve iş kanunlarındaki eksiklikler nedeniyle kolaylıkla işten çıkarılıyor. Kadınlar boşanma durumunda ise mali sorunlarla karşı karşıya kalabiliyor. Mahsa R. yaşananları şu sözlerle özetliyor: “Eşimle aram bozuktu bu yüzden boşanmak istedim ve iki kızımı da kendim büyütebilmek için onların velayetini aldım. Boşandığımda hiçbir gelirim yoktu. Atölyede çalışan kadınların da sigorta sözleşmesi yok ve müfettiş atölyeye geldiğinde atölye sahibi müfettişe para vererek var olan kanunsuzluğunun üzerini kapatıyordu.”

‘Kadınlar daha güçlü olacak’ 

Aktivist Laila Sh. ise kadınların ekonomik açıdan yeterli olmaları ve başkalarına bağımlı olmamalarının özgürlük ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin temel koşullarından biri olduğunu kaydetti. Laila Sh. "Bir kadın ekonomik ihtiyaçlarını karşılayabildiğinde doğal olarak hayatında daha fazla karar verme gücüne sahip olacak. Finansal bağımsızlığımız bize özgüven verir, kendimizi takdir etmemizi sağlar, büyümek ve gelişmek için bizi motive eder, ayrıca cinsiyet ayrımcılığını azaltmada büyük rol oynar. Kadın olarak güçlendiğimizde toplumda ilerler ve başarımızın önündeki engellerde kalkar” şeklinde konuştu.

İş kanunlarında değişiklik yapılması durumunda cinsiyet ayrımcılığının ortadan kaldırılabileceğini sözlerine ekleyen Laila Sh. “İş kanunlarının değişmesi kadın çalışanların sigorta kapsamına ve faydalarına erişimini de sağlayacaktır. Bu nedenle bu konularda çalışmalar yoğunlaştırılmalı, siyasi ve yasal reformlar yapılmalı ve toplumsal cinsiyet kültürü oluşturulmalıdır” dedi.