Haber Merkezi- Norveç merkezli İran İnsan Hakları (IHR) ve Fransız sivil toplum kuruluşu Ensemble contre la peine de mort (ECPM) tarafından yayımlanan rapora göre, İran'da 2024 yılında en az 975 kişi idam edildi. Raporda , idamların yüzde 90’ının kamuoyuna açıklanmadığı ve gerçek sayının daha da yüksek olabileceği vurguladı. 

IHR Direktörü Mahmood Amiry-Moghaddam, ülkede günde 5 ila 6 kişinin idam edildiğini açıklarken “Bu infazlar, İslam Cumhuriyeti'nin iktidarını koruma çabalarının bir parçasıdır” dedi ve ölüm cezasının rejimin en güçlü baskı aracı olmaya devam ettiğini belirtti.

31 kadın idam edildi

Raporda 2024 yılında idam edilen 975 kişiden 31'i kadın olduğu kaydedildi. İdam infazlarının 4'ü halka açık yerlerde gerçekleştirildi. Öte yandan suçu işlediğinde reşit olmayan kişilerin de idam edildiği bilgisi de paylaşıldı. İdam cezalarının büyük bölümü uyuşturucuyla bağlantılı suçlar, cinayet ve tecavüzle ilişkilendirilsede, “arazi yolsuzluğu” veya “isyan” gibi muğlak suçlamalar da muhalifleri hedef almak için kullanılıyor.

Jin, jiyan, azadi ayaklanmasından idam’

Rapora göre, İran yönetimi, 2022'de zorunlu başörtüsü nedeniyle gözaltına alınan Jina Mahsa Amini'nin katledilmesi sonrasında başlayan “Jin jiyan azadî” protestolarıyla bağlantılı olarak şimdiye kadar 10 kişiyi idam etti. Bunlardan ikisi 2024 yılı içinde gerçekleştirildi.

Raporda, aynı zamanda mahkumların avukatlarıyla görüşmelerine sık sık izin verilmediği, zorla alınan itirafların mahkemelerde delil olarak kullanıldığı duyuruldu. İdam cezalarının özellikle etnik azınlıklara yönelik bir baskı aracı olarak kullanıldığı da raporda öne çıkan başlıklar arasında yer aldı. Başta Beluciler ve Kürtler olmak üzere birçok azınlık mensubunun infazlarda aşırı temsil edildiği belirtildi. Halen idam cezasıyla yargılanan en az 13 aktivistin bulunduğu ve özellikle Kürt kadın hakları savunucuları Pexşan Ezîzî ve Werîşe Mûradî’nin infaz riskiyle karşı karşıya olduğu raporda öne çıktı.