İki fotoğraf, iki kadın ve ortak bir mücadele: Bir mezar taşı istiyoruz!
Her Cumartesi yan yana durup ellerine aldıkları fotoğraflarla kayıplarını akıbetini soran Feride Gündem ve Salime Çakır, yıllardır acıda ve mücadele de ortaklaşıyor.
MEDİNE MAMEDOĞLU
Amed- Amed’de kayıp yakınları, ‘Kayıplar bulunsun, failler yargılansın’ şiarı ile 798 haftadır Koşuyolu parkında bir araya geliyor. Kaybettirilen yakılarının akıbetini sormak için bir araya gelen aile ve sivil toplum örgütü temsilcileri burada yan yana mücadele ederken, yaşadıkları acıyı da dayanışma ile azaltmaya çalışıyor. Yıllardır süren mücadelelerinden bir an olsun geri adım atmayan aileler yıllardır aynı soruyu sorarken faillerin ise devlet tarafından korunduğuna dikkat çekiyor.
Kaybını soran baba ölümle tehdit edildi
Kayıplarının fotoğrafını bir an olsun elinden düşürmeyen aileler, her hafta bir mezar taşı ve yakınlarının akıbetini soruyor. Eşi İbrahim Kartay’ı kaybeden Salime Çakır, eşinin kaybedildiği yıldan bu yana onun akıbetini soruyor. 15 Ağustos 1994 yılında Amed’in Hani ilçesine bağlı Huni Köyü’nde gözaltına alınan İbrahim Kartay’dan o günden sonra hiç haber alınamadı. Olay günü köyde bulunan Salime Çakır, çocuklarını da alarak başka bir köye sığındı. Burada eşinden haber alma umudu ile 10 gün bekleyen Salime Çakır, daha sonra savcılığa başvuruda bulundu. İbrahim Kartay’ın gözaltına alınmadığını söyleyen karakol yetkilileri oğlunun akıbetini soran Kadri Kartay’a da ateş ederek, ölümle tehdit eder. Ailenin bütün girişimleri sonuçsuz kalırken, İbrahim Kartay’dan o günden sonra hiç haber alınamaz.
‘Dua edeceğim bir mezar istiyorum’
Eşinin kaybettirildiği günden bu yana elinde fotoğrafı mücadele ettiğini anlatan Salime Çakır, o günden sonra hayatlarının asla eskisi gibi olmadığına yer verdi. Hem çocuklarının hem de torunlarının babasız büyüdüğüne yer veren Salime Çakır, tek talebinin ise üzerinde dua edebileceği bir mezarın olması.
Yürüttükleri mücadeleden asla geri adım atmayacaklarını söyleyen Salime Çakır, “Onu köyden götürdüler bir daha da ondan haber alamadık. Ben 15 yıldır her Cumartesi buraya geliyorum. 20 yıldır da kaybımı arıyorum ama ne sağ ne de ölü bulamadım. Ben bir kemik mücadelesi veriyorum. Cenazemi bulup her Cuma mezar başına gidip bir ağıt yakmak istiyorum. Bir cevap istiyoruz ama bize o cevabı da vermiyorlar. Ama her daim burada olmaya bu mücadeleyi vermeye devam edeceğiz. Bu zulmün bir an önce sona ermesi gerekiyor. Biz buna dur demek için buradayız. Canlı olanı bizden aldılar bari kemiklerini versinler. Benim torunlarım kendi dedelerini ne duydu ne gördü. Bu hak mı, bu hukuk mu, bu insanlık mı? Ben söyleyeyim hayır değil” dedi.
İki kadın aynı taleplerle her Cumartesi yan yana duruyor
Salime Çakır ile beraber her Cumartesi meydana gelen kayıp yakınlarından biri de Feride Gündem. Yakınlarının fotoğraflarıyla her Cumartesi aynı yerde taleplerini haykıran iki kadın ilerleyen yaşlarına rağmen yağmur, kar ve çamur demeden evlerinden kilometrelerce uzaktaki parka geliyor. Anne ve babasının başlattığı mücadeleyi sürdüren Feride Gündem, 1991 yılında gözaltına alındıktan sonra kaybettirilen abisi İbrahim Gündem’in akıbetini soruyor.
İbrahim Gündem, 25 Eylül 1991 tarihinde Amed’in Hazro ilçesine bağlı Sarıerik köyünde ikamet eden baba Ahmet Gündem’in evine, gece saat 01.00 sıralarında Üsteğmen Kenan Şahin ve beraberindeki bir grup asker tarafından baskın düzenlenir. Baskında Ahmet Gündem’in oğlu İbrahim Gündem, askerlerce gözaltına alınır. Sabah bırakılacağının belirtilmesi üzerine, karakola giden Ahmet Gündem, oğlu İbrahim Gündem’i sorar, ancak kendisine ‘gözaltına alınmadı’ yanıtı verilir. Ailenin verdiği mücadele sonuçsuz kalır ve Ahmet Gündem, 1993 yılında evinin askerler tarafından yakılması sonrası şehir merkezine taşınır.
Burada eşi Meryem ile beraber oğullarının akıbetini soran Ahmet Gündem’in mücadelesini ise şimdilerde kızı Feride Gündem sürdürüyor. Annesinin oğlundan bir haber alamadan ve sesini duymadan yaşamını yitirdiğine yer veren Feride Gündem, annesinden sonra bir gün dahi Cumartesi eylemini kaçırmadığını söylüyor.
‘Burası bizim mezarlığımız’
Yıllardır sürdürdükleri mücadelelerinden vazgeçmeyeceklerini anlatan Feride Gündem, “Kardeşim kayıp olduğundan bu yana buradayız. Kaybımızın arkasındayız sadece ben de değil babam, kardeşlerim hepsi bu mücadelenin arkasında. Buraya geldiğimde mezar başına gelmiş gibi hissediyorum. Kar da yağsa, yağmur da yağsa ne olsa buradayız. Burası bizim evimiz oldu, her Cumartesi buradayız. Bu dava bizim davamız, bu davanın peşini bırakmayacağız. Bu fotoğrafları yerde bırakmayacağız. Sadece bizim değil bütün kayıplar için mücadele ediyoruz. Bu mücadele de her daim sürecek. Bize kayıpların akıbetine dair bir cevap verilinceye kadar burada olacağız ve gitmeyeceğiz” sözlerini kullandı.
‘Devlet sessiz kalıyor’
Devletin yıllardır bu olayın üzerini kapatmak istediğini dile getiren Feride Gündem, “Bu olaylar kimse tarafından unutulmayacak. Gelip bizleri oyalamaya kalkmasınlar. Bizler doğru olan cevabı bekliyoruz. Bugün bizi gören duyan çok az bir kesim var. Muhataplar kulağını kapatmış durumda. Ama biz olmasak dahi bu eylem her daim devam edecek, çocuklarımızla ve torunlarımızla sürecek” dedi.