NEZÎHA BOSEÎDÎ

Tunus-  Tunus'ta geleneksel ürünlerin üretimleri ile ilgilenen kadınlar, yünlü giysiler, süsleme aksesuarları, mobilya ve dekorasyon için antika ürünlerini korumaya devam ediyor. Kadınların buna ilgisi, bir yandan ürünlerin öneminden ve diğer yandan da dede-nenelerinden kalan sanat geleneğini sürdürmekten geliyor. Tunus'ta bulunan tüm bölgelerde kadınlar, geleneksel endüstrilerine sahip çıkmaya devam ediyor. 18 Mart’ta açılan ve 27 Mart’ta kadar sürecek olan geleneksel endüstrilerde modern salon kapsamında bir grup zanaatçı kadın ile görüştük.

Kukla ile eğitim

Kırk yılı aşkın bir süredir kukla yapan Delila El-Obeydi, “Televizyondaki çocuk programları aracılığıyla kukla yapımına başladım. Ahşap ve kumaştan birçok kukla yapıyorum. Kukla tercih etmemin nedeni annelerin bazı bilgileri bu yolla daha kolay çocuklarına öğretiyorlar. Şuan görsel bir dönemdeyiz. Bu yüzdende bunu tercih ettim” diyor. Seçtikleri figürlerin kültürel olduğunu ifade eden Delila El-Obeydi, çok az sayıdaki çocuklar dışında tüm çocukların yaptığı işi sevdiğini belirtiyor. Bazı okullarda eğitimlerde kukla kullandığını söyleyen Delila El-Obeydi, çocukların bu şekilde bilgileri daha kolay alabildiklerinden söz etti. Kuklaların bazı psikolojik tedavilerde de kullanılabileceğini dile getiren Delila El-Obeydi, bu yol ile hastaların rahatlatıldığını ve konuşmalarını kolaylaştırdığını ifade ediyor. Ürünlerini hem yurt içi hem de yurt dışına sattığını aktaran Delila El-Obeydi, Amerika Birleşik Devletleri de dahil olmak üzere farklı ülkelerde birçok sergiye katıldığını da söylüyor.

“Korona bizi etkiledi”

El-Kef Eyaleti, güzelliği ve kalitesiyle bilinen bir tür yün ile yapılan geleneksel “Marquma”ı ile ünlü bir yer. Annesinden yapımını öğrenen Zina Sadi, ihtiyaca göre yeni şekiller yaratan usta bir kadın. Bu anlamdaki çalışmaları hakkında konuşan Zina Sadi, “Kırk yıla aşkın bir süredir ‘Marqum’ ve ‘Kelime’ hazırlıyorum. İhtiyaca uygun yeni çizimlerle ürünü geliştirmeye çalışıyorum. Ürünlerimin daha profesyonel ve kaliteli olmasını istiyorum” diyor. Bu tür ürünlere olan taleple ilgili de değerlendirme yapan Zina Sadi, “El-Kef şehrinin bir dükkanım var. Satın almaktan keyif alıyorum ancak korona bizleri olumsuz anlamda etkiledi. Biz de yüksek maliyetlerden muzdaripiz. Ancak tüm zorluklara rağmen sanatımdan vazgeçmeyeceğim” diye belirtiyor.

Ürünleri dönüştürüyor

Sofiya Şatali de, “Yatak takımı, yorgan, battaniye ve 'Marquis' gibi tüm eski yün ürünleri dikiş, marangozluk ve demircilikle yeni şeylere dönüştürmeye çalışıyorum. Bunları evde kullanılacak dekoratif ürünlere de dönüştürüyorum” diye belirtiyor.

Korona onu da etkiledi

Geleneksel endüstriler için çiçekli giysiler sahibi Zohour Aounallah Al-Watar, “Ülkemin ürünlerini tanıtmak için geleneksel giysiler geliştirmeye çalışıyorum. Kadınlar genel olarak geleneksel endüstriler alanında daha ısrarcılar ve tüm zorluklara rağmen güçlü bir karara sahipler. Ürünlerini geliştirmeye çalışıyorlar” diye belirtiyor. Koronanın kendilerini olumsuz etkilediğini söyleyen Zohour Aounallah Al-Water, bu yüzden kendilerine yardımcı olacak birçok sergi açmayı istiyor.

Bitki uzmanı Radiya’dan yetkililere

Doğal bitki uzmanı Radiya Salmi ise üç yıl önce bir kadın kompleksinde çalışmaya başladığını ve daha sonra bağımsız olmak istediğini söylüyor. Şu anda kendi başına çalışan Radiya Salmi, topladığı bitkileri uzak yerlerden topladığını ve bunları sırtında taşıyarak getirdiği için zorlandığını belirtiyor. Radiya Salmi, yetkililerden bitkileri damıtmak ve ürünü tanıtmak için gerekli ekipmanı sağlayarak endüstrilerini geliştirmelerine yardımcı olmalarını istiyor.