Dibek’ten çıkan lezzet: Zuzax otu toplandı sofradaki yerini almak için hazırlanıyor
Kulp dağlarından toplanarak kadınlar tarafından dövülüp kurutulduktan sonra sofralardaki yerini alan Zuzax otu yerel halkın vazgeçilmezleri arasında. Toplanan otu döven kadınlardan Hayriye Tekin, “Bu otla insanlar hem şifa buluyor hem de satarak para kazanıyor” diyor.
MEDİNE MAMEDOĞLU
Amed - Amed’in Kulp ilçesinin dağlık alanlarında yetişen ve ilçeye özgü olan Zuzax otu, halk tarafından büyük ilgi görüyor. Bahar ayında yetişen ve bir ot çeşidi olan Zuzax, dağ eteklerinde yerel halk tarafından toplanıyor. Bir aydan sonra kartlaşıp kuruyan Zuzax’ın birçok hastalığa da şifa olduğu belirtiliyor.
Kadınlar saatlerce emek harcıyor
Zuzax ince ve uzun görünüşü ile diğer otlardan ayırt ediliyor. Toplanan Zuzax’lar ince ince doğranarak Kürtçe Conî denilen dibek taşına konuluyor. Tuz eklendikten sonra yarım saat boyunca dövülen Zuzax, tepsilere konulup kurutulmaya bırakılıyor. Bu işlemlerin hepsi ise ilçedeki kadınlar tarafından yapılıyor. Toplanan otu döven kadınlar otun toz haline gelmesi için saatlerce emek harcıyor.
“Dağlardan toplatıp kurutuluyor”
İlçe sakinlerinden Hayriye Tekin de elindeki tahta ile bir yandan otu dövüp bir yandan da bize otun yapılışını anlatıyor. Sözlerine, “Dakikalarca dövüp sonra kurutmak için tepsiye koyuyoruz” diye başlayan Hayriye, “Kuruduktan sonra da poşetlere koyuyoruz. Çarşı, pazara götürüp satan da oluyor evinde bırakıp sadece yemek için kullanan da. Bu otlarla iş yapan bir sürü pazarcı var. Gidip dağlardan toplayıp getirip çarşıda satıyorlar. Bu ot hastalıklara çok iyi geliyor. Burada peygamberlerin üflediği ot olarak biliniyor” bilgisini veriyor.
“Tadı ve kokusu ile sofraların vazgeçilmezi”
Zuzax’ın yemeklerde ya da sadece ekmekle tüketildiğini söyleyen Hayriye, “Kurutulduktan sonra özellikle haşlanmış yumurta ve patates ile salatalık ve domates gibi birçok sebzeye serperek yeniliyor. Hem kokusu hem de tadını çok seviyoruz. Sevdiğimiz için de her bahar dağlara çıkıp bu otlardan topluyoruz. Toplaması zahmetli ama yaptığımız işe değiyor” diye belirtiyor.