RECVA RAHİM

Cezayir – Cezayirli kadınlar tarım alanında büyük bir emek veriyor, ancak bu emekleri görülmediği gibi sigortasız ve kayıt dışı çalıştırılmaktan, sağlık, ulaşım ve ücret eşitsizliği gibi birçok haksızlığa da maruz bırakılıyor. Bizlerde Cezayirli kadınlara mikrofonumuzu uzatarak, kadınların tarım alanında yaşadıkları sorunları konuştuk. Ulusal Kadın ve Kırsal Alanı Kalkındırma Derneği Başkan Yardımcısı Nazira Ulbseer, birçok ülkede olduğu gibi Cezayir’de de kadınların hem işte hem de evde sömürüldüklerine dikkat çekti.

“Kadın odaklı ekonomik yatırımlar yapıldı”

Nazira Ulbseer, kadınların ekonomik yaşamlarını geliştirmek amacıyla çok sayıda ürünsel boyutta projeye imza attıklarını belirterek, “Ziraat odaları ve tarım uzmanlarının da dahil olduğu ama özellikle kadın odaklı ekonomik yatırımlar yaptık. Dikenli armut ekiminin desteklenmesi ve projelendirilmesi bunlardan biriydi” dedi. Kadın ekonomisinin güçlendirilmesi perspektifi ile tarımsal projelerde çiftçilik kartı ya da arsa sahibi olma şartı aramadıklarını söyleyen Nazira Ulbseer, “Miras ve benzeri sorunlardan kaynaklı ve kadınların arsa sahibi az olması nedeniyle destek isteyen ancak tarla ya da üretim alanı sahibi olmayan kadınlara da ekonomik destek projeleri sunuyoruz” şeklinde konuştu.

Kadınlara destek çok yönlü

Küçük proje odaklı çalışma yürüttüklerini kaydeden Nazira Ulbseer, küçük tarım yatırımcısı olmak isteyen kadınların eğitiminden üretime ve hasat zamanına kadar da takibini yaptıklarını ifade etti. Sürdürülebilir kalkınmayı amaçladıklarını söyleyen Nazira Ulbseer, “Tüm çalışmalarımızı sıfırdan alıyoruz. Sıfırdan, çünkü özellikle de kırsal kesimde doğup büyüyen kadınlar eğitim imkanlarından da uzak büyüdükleri için desteğimizi çok yönlü tutmaya çalışıyoruz” dedi.

Nabila Arabiya: Coğrafyayı tanımak şart

Tlencen kentinden Tarara isimli tarım işletmesinin eğitmenlerinden Nabila Arabiya, “Ülkemizdeki doğal zenginliklerden faydalanabilmek ve en iyi şekilde ürün alabilmek için coğrafyayı tanımak şart. Mevcut zengliklerden en sağlıklı şekilde fayda sağlayabilmek için herşeyin başında eğitim geliyor. Örneğin dikenli armut kadınlar için çok önemli bir ekonomik maddi kaynaktır, fakat bizler ne kadar hakim isek; nerede ne kadar yetişebilir ya da bu ürün yetiştirildiğinde nelere dönüştürülebilir? Sorularının yanıtlarına verebileceğimiz sağlıklı cevaplarımızın olması gerek” diye konuştu.

Tarımda eğitim vurgusu

Tarımla ilgilenen kadınların yetiştirdikleri ürünleri, faydalarını ve yaşamdaki karşılıklarını tanımaktan tutalım toprağı nasıl verime uygun hale getirmeye birçok konuda destek ve eğitim sunmaya çalıştığını söyleyen Nabila Arabiya, tıbbi ürünler için kullanılan tarımsal ürünlerin toplanmasından muhafazasına kadar tüm aşamaların önemli olduğunu sözlerine ekledi. Nabila Arabiya, “Mesela kadınlar tıbbi ürünlerde kullanılan sebze-meyve ve bitkileri sağlıksız tenekelere toplayacak olursa ne olur? Yanıtı elbette sağlıksız bir ürün olur şeklindedir” diyerek, küçük bir ayrıntı olan paslı tenekelerle ürünlerin toplanmaması gerektiğine varana kadar herşeyin eğitimlerinin parçası olduğunu aktardı.

“Kadınlar ulusal bir kooperatif sahibi olmalı”

Tarımsal ürünlerinin sağlıklı toplanması kadar kadınların örgütlenmesinin de titizlikle gerçekleşmesi gerektiğini kaydeden Nabila Arabiya, sözlerine şöyle devam etti: “Kadınlar kesinlikle tarımsal alanda ulusal bir kooperatif başta olmak üzere yerel kooperatifler kurmalı. Her ürünün, her branşın kooperatifi olabilir, hangisi olduğu önemli olmamakla beraber örgütlenmek önemli olandır.”

Jawadi Fatima: Kadınlar örgütlenmeli

Kooperatif Başkanı Jawadi Fatima ise, kooperatifler konusunda kadınların daha ön planda bir örgütlenmeye gitmeleri gerektiğini ve bunun için örnek olmaya çalıştıklarını söyleyerek, “Kadınlar tarımın ve tarımsal üretimin her alanında çalışıyor, ancak en az ise kendi yetiştirdikleri ürünlere imza atmak, ürünün fiyatının belirlenmesi politikalarından satışına çok az söz sahibi olabiliyor. Kooperatiflerle ve örgütlenme ile kadınları bu alanda söz sahibi yapmak istiyoruz” dedi.

Projelerden örnekler verildi

Kendi kooperatiflerini oluşturma süreçlerinde Birleşmiş Milletlere bağlı yardım fonlarından proje desteği aldıklarını, aynı zamanda Cezayir Orman Genel Müdürlüğü ile birçok konuda ortaklaştıklarını aktaran Jawadi Fatima, “2018 yılında kooperatifimizi kurduk. Bu güne kadar Khairan’da 20 kadını proje sahibi yaptık ve küçük işletme sahibi olmaya teşvik ettik. 10 elma üreticisi ve dağıtıcısı kadın da proje sahibi oldu ve bu kadınlar ülkede 16 eyalete kendi ürünlerini kendi projeleri ile dağıtım ve pazarlamasını yapıyor” diyerek, kadınlara yönelik yürüttükleri çalışmalara dikkat çekti.