Haber Merkezi – Hindistan’ın uzak kuzeydoğu Assam eyaletinin Jorhat bölgesinde ücra bir çay üretim bahçesi olan Letekujan’da çalışan yüzlerce kadın, düşük ücretten sağlıksız beslenmeye, sağlık sorunlarından sosyal yaşama kadar birçok sorunla karşı karşıya. Assam'da çay bahçeleri kasaba ve şehirlerden çok uzak ve uygun tıbbi imkânlardan yoksun. Eyalet, Hindistan'ın toplam çay üretiminin yaklaşık yüzde 55'ini ve ülke ihracatının yaklaşık yüzde 80'ini oluşturuyor. Yaklaşık 1 milyon işçi, yaklaşık 800 çay bahçesinde ve küçük bahçelerde çalışıyor. Bu iş gücünün yüzde 56 ila 60'ını kadınlar oluşturuyor ve yaprakları koparmak ve ağaçları budamak için günde yedi ila sekiz saatten fazla bahçelerde çalışıyorlar. Hükümetin doğum ölümlerini engellemek için devlet hastanelerindeki ücretsiz temel sağlık hizmetleri sunmasına rağmen bu hizmetlere acilen ihtiyaç duyan binlerce yoksul kadına ulaşmamaktadır. Bunun yerine, Letekujan gibi kırsal bölgelerdeki hamile kadınlar, sağlık hizmetlerinden faydalanmak uzun, çetin yolculuklar yapmak zorunda kalıyorlar, sonunda özel doğum merkezlerine başvurmak zorunda kalıyorlar ve düşük ücret almalarına rağmen tüm tıbbi masrafları ödüyorlar.

Assam’da yılda 215 gebe kadın yaşamını yitiriyor

Bu çay bahçesinde çalışan 20 yaşındaki Bohagi Tanti Karmakar, bir yıl önce ilk çocuğunu dünyaya getirmiş ama halen o acılı deneyimi unutamıyor. Hamileliği sırasında sık sık baş dönmesi ve nefes darlığı yaşadığını söylüyor. Çocuk doğduktan hemen sonra Karmakar’ın oldukça fazla kanaması başlamış. Daha sonra üç ameliyat geçirmiş. Uysal bir sesle, “çok fazla kan vardı” diyen Karmakar, “Doğum beni çok yordu” diye ekliyor. Oğlu şimdi sağlıklı olsa da, Karmakar halen bazen çok bitkin hissettiğini söylüyor. Karmakar, yine de şanslı olan kadınlardan biriydi. En son Hindistan hükümetinin yayınladığı verilerine göre, ülkedeki her 100 bin doğumda 113 kadın hamilelikte yaşadığı komplikasyonlardan dolayı hayatını kaybediyor. Assam eyaletinin 215 olan anne ölüm oranı Hindistan ortalamasının neredeyse iki katı ve ülkedeki en yüksek oran. Assam, Tibet, Butan, Bangladeş ve Myanmar arasındaki sınır bölgesinde yer alan yedi kuzeydoğu eyaletinden biri. Bu eyaletlerde yaşayan yoksul ve sosyal açıdan dışlanmış aileler için bölgenin sağlık hizmetleri gibi temel hizmetlere erişmeleri oldukça zor.

Bölgedeki tek sağlık kuruluşunda sadece grip ilaçları bulunuyor

Bölgede bulunan tek sağlık kuruluşu boş harap durumda. Merkezde nöbetçi olarak çalışan Rupen Tanti, “Genellikle burada bir hemşire ve bir hasta bakıcı bulunuyor” diyor. Basit soğuk algınlığı ve ateş ilaçları bulunan merkeze başka bir hastalık için başvuranlar Letekujan'dan yaklaşık yarım saat uzaklıkta olan en yakın kasabadaki Titabor Sivil Hastanesine sevk ediliyorlar. Karmakar, iki ameliyatını orada yaptırmak zorunda kalmış ve üçüncü ameliyatı için Letekujan'dan bir saat uzaklıkta bulunan Jorhat Tıp Fakültesi Hastanesi'ne sevk edilmiş.

Amita Dhanu: Gebelikleri takip edecek kimse yok

Hindistan Aile Planlaması Derneği Başkanı Amita Dhanu, “Gebelik sırasında en az dört kez doğum öncesi muayenenin yapılması gerekiyor ama ücra çay bahçelerinde gebelikleri uygun şekilde takip edecek kimse yok” diyor. Letekujan'daki çoğu kadın, doğum bakımına ihtiyaçları olup olmadığını belirlemek için bir gebelik testi almak için bile Titabor veya Jorhat'a gitmek zorunda kalıyorlar. Hiçbir ambulans hizmeti olmayan bahçelerde, kadınlar çay bahçelerine ait küçük bir minibüs ile hastaneye götürülebiliyorlar. Ancak acil durumlarda minibüsler neredeyse hiç bulunmuyor.

Hastaneler çok uzak, temel ihtiyaçlara da ulaşılamıyor

Hindistan'ın çay bahçeleri gibi en uzak bölgeleri en yakın devlet hastanesine 20 ila 25 kilometre uzakta bulunuyor. Sonuç olarak, en temel hizmetlere anında erişimin olmaması, özellikle ülkenin ücra köşelerindeki hamile kadınların ve bebeklerin yaşamını tehdit etmektedir. 2018 yılında sekiz çay bahçesinde yapılan bir araştırma, kadın çay bahçesi çalışanlarının, hamilelik sırasında besleyici gıdalara ve sağlık hizmetlerine yetersiz erişim nedeniyle özellikle anemiden mustarip olduklarını ortaya çıkardı. “Assam'da asgari ücret bile almayan, kötü koşullarda çalışan yaklaşık 1 milyon çay bahçesi işçisi var. Sağlık hizmetleri, barınma, beslenme, temizlik ve su gibi temel ihtiyaçlara çok az erişimleri var. Bu koşullar, Assam'ın Hindistan'da en yüksek anne ölüm oranına sahip olmasına katkıda bulunuyor” diyor araştırma.

Binata Borah Gowala: Kız çocukları erken yaşta evlendiriliyor

Jorhat'taki Dünya Vizyon Hindistan proje yöneticisi Binata Borah Gowala, kız çocuklarının ergenlik çağına girer girmez evlendirildiklerini söylüyor. Bu da genç yaşlardan itibaren kadınların ev işleri, tarlalarda çalışma ve erken hamilelik gibi yükümlülükleri olduğu anlamına geliyor. Küçük yaşta bu kadar çok yükün altına girmeleri onları sağlık sorunlarına karşı daha savunmasız hale getiriyor. “Sağlık hizmetlerine erişemedikleri için sağlık hizmetlerinden mahrum bırakılıyorlar” diyor Binata Borah Gowala.

Kadınlar 2 dolar kazanmak saatlerce çalışıyor

Assam'da çay bahçelerinde çalışan işçileri, geçim kaynakları, sağlık ve eğitime erişim açısından bölgedeki en dışlanmış ve savunmasız topluluklardan birini oluştururken, siyasi partiler için büyük ve etkili bir oy grubu olarak görülüyorlar. Topluluk, kadrolu işçiler için, 2017'den beri iki dolar ila 5 dolar olan mevcut maaşlarında zam talep ediyor. Çoğu kadın iki dolar kazanmak için hamilelikleri sırasında bile uzun saatler boyunca çalışıyor. Letekujan'da 19 yaşındaki geçici çay bahçesi işçisi Lakhi Mirdha, bir süredir çalışmıyor. Eşi de geçici olarak çay bahçelerinde çalışıyor. İşçiye ihtiyaç duyulduğunda çay bahçelerinde çalışmaya gidiyorlar. Mirdha için normal bir gün ev işlerini yapmaktan ibaret; yemek pişiriyor, temizlik yapıyor ve eve su taşıyor. Mirdha iki yıl önce daha 17 yaşındayken evleniyor ve iki doğum yapıyor. Ama kızlarının hiçbiri hayatta kalamıyor; biri daha dört aylıkken diğeri ise altı aylıkken ölüyor. İki çocuğu da erken doğmuş. Kızlarının nasıl öldüğü sorulunca, yumuşak bir ses tonuyla evinin perili olduğunu, “Bu evde bir sorun var, ev kötü” diyor.

Batıl inançlar yaygınlığını korurken, çoğu çay işçisi genellikle hamilelikleri geciktirmelerine, önlemelerine veya ara vermelerini sağlayacak sağlık hizmetlerinin farkında değiller.

Kaynak: Women’s Media Center