Zorava’da bir HES yetmedi!
Siirt’te doğal yaşamı tehlike altına alan ikinci HES, doğal yaşamdan bölgenin yapısına, hayvancılıktan, yerleşik yaşama bir çok şeyi tehlikesi altına alacak.
SUHAM AKMAN
Sêrt - Zorava Çayı, Siirt’in doğal güzellikleri denildiğinde akla gelenlerin başında yer alıyor. Siirt’in Eruh (Dihê) ilçesine bağlı Kuşdalı (Şavura) Köyü’nden geçen Zorava Çayı üzerinde hatırlanacağı üzere 2015 yılında bir Hidroelektrik Santral (HES) inşa edilmişti. Bölge halkı henüz birinci HES’i sinesine çekememişken, ikinci HES projesi gündemde!
Yaratılan tahribat göze görülüyor
Zorava Çayı’nın bir kolu üzerinde yapılan birinci HES’in yarattığı tahribat gözle görülür şekilde rahatsız edici bir manzara ortaya çıkardı. Yaşanan doğal tahribatın haddi hesabını yapmanın yanı sıra aynı zamanda hukuki bir güven tahribatı da yaratmıştı. Hatırlanacağı üzere birinci HES’in yapımına itiraz eden bölge halkının başvurusu üzerine açılan davaya bakan mahkeme önce “Ekolojik dengeyi bozar” demiş ardındansa davacı köylülerin aleyhine karar çıkarmıştı.
Köylüler projeye itiraz etti
Zorava Çayı, üzerinde ikinci HES projesi, 2019 yılında “Mergi Regülatörü ve Hidroelektrik Enerji Üretim Tesisi için Su Kullanım Hakkı Anlaşması” kapsamında imzalandı. Projeye itiraz eden köylüler İdare Mahkemesi’ne giderek iki kez yürütmeyi durdurma kararı çıkarttırdı. Ancak itirazların ardından bu kez de dava köylülerin aleyhine sonuçlanarak “ÇED raporu usule uygundur” denildi. Danıştay ise ÇED raporuna onay vermedi ve raporda hata olduğunu, bilirkişi atanmasına karar verdi. Siirt İl Genel Meclisi, HES’in yapımı için imar planında değişiklik yaptı. Siirt İl Genel Meclisi’nce yapılan itirazlar değerlendirilecek ve itirazlar reddedilirse meclis, kararı Valiliğin onayına sunacak.
Cennet köşelerinden biri: Zorava Çayı
Bölgenin cennet köşelerinden biri olarak nitelendirilen Zorava Çayı, yöre halkı için büyük önem taşıyor. Zorava Çayı, kaynak suyu olmasının yanı sıra doğal güzelliği ile de neredeyse dört mevsim vadileri, su kenarları ile ziyaretçileri ağırlıyor. Zorava Çayı üzerindeki köylüler ve “Zorava’ya Dokunma Platformu” HES’e karşı birlikte mücadele ediyor. Bölgedeki sivil toplum örgütleri ve doğaseverler de ikinci HES’in yapılmasına karşı.
Köy sakinleri doğaya saygı istiyor
Kuşdalı Köyü sakini Sabriye Kurt, ilerleyen yaşını işaret etmeye de çalışarak, “Doğaya saygı duyulmalı” diyor. Yaşam alanlarının yok olmasına izin verilmemesini, HES yapımının burada yaşayan herşeyi ve herkesi etkileyeceğini söyleyen Sabriye Kurt, köylerinden ikinci kez göç etmek zorunda kalmak istemediklerini söylüyor.
Zorava’ya Dokunma Platformu: 15 köy etkilenecek
Zorava’ya Dokunma Platformu ise son alarak #ZoravayaDokunma imzasıyla kampanya başlatırken, ikinci HES projesinin ekolojik bir felakete neden olacağını her fırsatta dile getirerek, açıklamalar yapıyor. Zorava’ya Dokunma Platformu’nun yürüttüğü çalışmalara göre ikinci bir HES’in Zorava Çayı üzerinde yapılması demek 15 köyün etkilenmesi anlamına geliyor.