MEDİNE MAMEDOĞLU

Amed- Ekolojik talanın yoğun bir şekilde devam ettiği Amed’de doğa petrol arama, baraj, HES ve kum ocakları ile tehdit ediliyor. Son olarak Amed’in Xana Axpar (Çınar) ilçesine bağlı Husikan (Çömçeeli) Mahallesi’nde açılması planlanan maden ocağına karşı halk direnişe geçti. İki gün önce maden ocağı için keşif yapmak isteyen ve bölgedeki ağaçları kesen Oyak Çimento Fabrikaları A.Ş., köylülerin direnişi ile karşılaştı. Burada kesimi ve ocağı engellemek isteyen yurttaşlar darp edilirken, askerler köylülere gerçek mermilerle müdahalede bulunuldu. Konuya dair görüştüğümüz yurttaşlar göçe zorlayan projeye karşı olduklarını dile getirdi. Amed Barosu Ekoloji Komisyonu ve Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD) Ekoloji Komisyonu konuya dair suç duyurusunda bulunacak.

Yapılması planlanan projenin hem mezarlıklarına hem hayvanlarına hem de yaşam alanlarına zarar vereceğini belirten köylüler, köyde daha önce de aynı maden ocağının çalışma yürüttüğünü, alanda işleri bittikten sonra ormanlık alanı gasp etmek istediklerine dikkat çekti. Girgever Bölgesi’nde Oyak Çimento Fabrikaları A.Ş. tarafından 2021 yılında “ÇED gerekli değildir” raporu alındığı ve 4’üncü Grup Pomza Maden Ocağı açılımı için şirketin çalışma yürüttüğü öğrenildi. Mahalleye yaklaşık 150 metre mesafedeki 250 dönüm ormanlık alanda yapılacak olan proje kapsamında 37 yıl faaliyet sürecek. Çalışmalar ise üretime açık işletme yöntemiyle basamaklarda delme-patlatma yapılarak gerçekleştirilecek. Yine bölgede, proje alanına 118 metre mesafede su deposu ve mezarlık bulunuyor.

‘Silah ve taşlarla hedef alınıp darp edildik’

Konuya dair görüştüğümüz köylülerden Şükriye Alay, 24 Mart günü ormanlık araziye verilecek zararı önlemek için bölgeye geldiklerini ancak taşlı ve silahlı müdahaleye maruz kaldıklarını ifade etti. Yaşanan müdahalede eşinin gözaltına alındığını ve kendilerinin de darp edildiğini aktaran Şükriye Alay, “Bizim burada tek geçim kaynağımız bu hayvanlar, bu hayvanların kaynağı da bu orman. Bu ormanlık alan giderse biz de yok oluruz. Daha önce de farklı yerde kum ocağı açtılar kapattılar. O dönem biz toz ve dumandan nefes alamadık. Şimdi de hem bizim hem de hayvanlarımızın yerlerini yok etmek istiyorlar. O gün bunu engellemek istedik ancak silahlarla taşlarla bizi darp ettiler. Ne kadın ne de çocuk dinlemeden üzerimize ateş ettiler. Askerler bizi çok darp etti. Dinamitle yıkmak istedikleri alanda bizim mezarlıklarımız da var. Hem evlerimiz hem de mezarlarımız tahrip olacak. Biz kendi topraklarımızı ve yaşam alanlarımızı korumak için buradayız. Tozla ya da dinamitle yaşamak istemiyoruz” sözlerini kullandı.

‘Proje hayata geçerse köylüler zorunlu göçe maruz kalacak’

Köylülerle dayanışma için bölgeye giden İklim Adalet Koalisyonu Üyesi Melis Tantan ise yapılmak istenen projenin hem yaban hayatını hem de yaşam alanlarını yok edeceğine dikkat çekti. Projenin hayata geçmesi ile beraber köylülerin de zorunlu göçe maruz kalacağını belirten Melis Tantan, projeye dair şunları söyledi: “Oyak çimento fabrikası Mardin’de kurulan ama Karacadağ bölgesindeki köyleri ham madde yeri olarak gören bir şirket. İki köy de şu an bunun tehdidi altında. Çömçeli köyünden araçlar geçmeye başlamış. Köylüler toz ve dumandan çok şikâyetçi, kamyonlar köylülerin yaşam alanlarından geçiyor yoğun bir risk söz konusu. Yaşamsal tehlike arz etmeye şimdiden başlamış durumda.  Bu proje köyün mezarlıklarının bulunduğu, ormanın olduğu ve hayvanların otlatıldığı yerlerin patlatılıp ponza taşlarının çıkarılması bunun da inşaat sektöründe pazarlanmasını hedefleyen bir proje.”

‘Göçmen kuşların evleri de zarar görecek’

Proje startı verilmeden köylülerin yoğu toz ve dumanla baş başa bırakıldığını belirten Melis Tantan, “Bahsi geçen ormanlık arazi o bölgenin ormanlık tek arazisi. Biz gittiğimizde de yaban hayatının yoğun olduğu bir yer. Eğer bu ocak oraya açılırsa direk olarak orada yaşayan köylülerin zorunlu göçe tabi olmasına neden olacak. Daha dinamit patlatılmaya varmada oluşan tozlarla havası kirlenecek ve hayvanlar zarar görecek. Bu projenin yapılacağı bölge aynı zamanda da göçmen kuşların uğrak merkezi, bu proje Karacadağ eteklerine kadar uzanıyor. Bu proje insanların dışında göçmen kuşların da yaşam alanlarını tehdit eden bir proje. Köylüler bu projeye karşı direniyor ve itiraz dilekçelerini verdiler. Bizlerde köylülerle beraber mücadele etmeye ve halkın yaşam alanlarını koruyup yanlarında olmaya devam edeceğiz” aktarımında bulundu.