SUZAN EBU SAİD

Beyrut – Eğitim Araştırma ve Geliştirme Merkezi’nde 2005 yılından bu yana proje yönetimi alanında eğitmenlik yapan çevre aktivisti Nibal Al-Dahouk, Lübnan’da yaşanan atık sorununa çözüm için “Sıfır Atık” girişimini başlattı. Nibal Al-Dahouk, 3 yıl önce başlattığı girişim hakkında ajansımıza konuştu.

‘Hükümet üzerine düşeni yapmıyor’

“Sıfır Atık” girişiminin bir gençlik girişimi olduğunu belirten Nibal Al-Dahouk, “Hükümet çevresel sorunları çözme konusunda üzerine düşeni yapmıyor. Bizler de atıkların birikmesi nedeniyle bu girişimi başlattık. Girişimin amacı çevresel sorunları tespit edip çözüm üretmek. Girişimi üç yıl önce başlattık ve her şeyden önce çevreye hizmet etmeye çalışıyoruz. İnsanlarla da sürekli iletişim halindeyiz. Çalışmalarımızı bağımsız bir şekilde yürütüyoruz” dedi.

‘Bin 150 toplama noktamız var’

Belediyelerin atıkları dönüştürmediğine dikkat çeken Nibal Al-Dahouk, “Belediye topladığı atıkları çöplüklere atıyor ve bu da çevreyi tehdit ediyor” diye konuştu.  Bu nedenle hedeflerinin çevreyi korumak için atıkların geri dönüşümünü sağlamak olduğunu ifade eden Nibal Al-Dahouk, “Bugün onlarca köyde bin 150 toplama noktamız var. Atıkları depolara atıyoruz ve dönüştürülmesi için de ilgili yerlere sağlıklı bir şekilde dağıtımını yapıyoruz” dedi.

‘Projenin dayanağı kadınlar’

Bu çalışmanın bir amacının da toplumun katıldığı yerel bir ekonomi olduğuna vurgu yapan Nibal Al-Dahouk, “Bu sayede ondan fazla aileye gelir sağlayabildik” diye konuştu. Projenin temel dayanağının kadın olduğuna vurgu yapan Nibal Al-Dahouk, şunları ifade etti:

“Çünkü çoğu zaman evlerinin tasnifini yapan, eğitim veren ve bu konuda bilinçlendirmeye katkı sağlayan kadındır. Yüzde 50 ve 60 oranında organik atıkların solucanlar tarafından geri dönüştürülerek komposta dönüştürülmesi konusunda farkındalık ve çalışmalar yürüttük. Ardından geri dönüştürülebilir malzemelere yöneldik. Girişimdeki yetkililer çevreyle ilgili farkındalığı artırmak ve ihlal edilen yerleri belirlemek için çalışmalar yürütüyor.  Çalışmalar sonrasında yüzde 60 oranında sonuç aldık ve bu yüzdeyi artırmayı hedefliyoruz.”

‘İş birliği fikrini yaygınlaştırıyor’

Farkındalık çalışmalarının da devam ettiğini kaydeden Nibal Al-Dahouk, “Konferanslar ve etkinliklerle birey ve toplum arasındaki iş birliği fikrini yaygınlaştırıyoruz. Tüketicinin beraberinde getirdiği gıda maddeleri ve deterjanlar tekrar kullanmak üzere paketleniyor. Bu zor ekonomik koşullarda paketlenen ürünler daha düşük fiyata halka ulaştırılıyor. Karton ve kağıtları da topluyoruz ancak havaların soğuk olması nedeniyle ısınma amaçlı kullanılıyor, bu nedenle büyük bir düşüş yaşandı” şeklinde konuştu.

‘Kızartma yağları ve kahve atıkları ihraç ediliyor’

Yeniden tüketilebilen malzemelerden birinin de yurt dışına ihraç edilmek üzere Choueifat'taki bir tesise taşınan kızartma yağları ve kahve atıkları olduğunu anlatan Nibal Al-Dahouk, “Büfeler ve kafelerle iş birliği içinde çalışma yürütüyoruz.  Toplanan camları öğütmek içinde bir makine almamız desteklendi. Camları da inşaat veya cam sektöründe çalışan firmalara veriyoruz. Bu iş çok kapsamlı bir iş. Bu nedenle her zaman yaratıcı ve yenilikçi olmanız gerekiyor. Toplama sürecinden başlayarak atıkları zararsız malzemelere dönüştürüyoruz. Birçok gence de iş fırsatı sağlıyoruz” diye kaydetti.

‘Plastik kullanımının azaltılması için teşvik ediyoruz’

Restoranlarda gıda maddelerinin konulduğu tek kullanımlık plastik malzemelere işaret eden Nibal Al-Dahouk, “Bizler bu plastik kapların kullanılmaması yönünde uyarılarda bulunuyoruz. Restoranları tüketimi azaltması için teşvik ediyoruz. Amacımız atıkları kaynağa dönüştürmek ve aynı zamanda atıkları, özellikle de geri dönüştürülemeyenleri azaltmaktır” dedi.

 Girişim olarak karşılaştıkları zorluklar da olduğunu belirten Nibal Al-Dahouk, “Örneğin finansman sorunu da buna dahildir. Yerel topluluklara hizmet sağlamak için dernekler ve bireylerle ağ oluşturmaya çalışıyoruz” diye kaydetti.