ڕۆشێل جونیور 

 

سوەیدا-لە سەرەتای سەرهەڵدانی شۆڕشی سووریاوە شاری سوەیدا دروشمێکی مرۆیی و ئەخلاقی دیار و بەرچاوی بەرزکردۆتەوە کە وتی: خوێنی سوورییەک بۆ کەسێکی دیکە پیرۆزە، بەڵام هەر زوو ئەم دروشمە لە بەرامبەر ڕاستیەکی خوێناویدا کاڵ بووەوە کاتێک ئەحمەد شەرع "جۆلانی" دەسەڵاتی لە سووریا گرتە دەست، لەوێ کوشتنی سیستماتیکی سووریاییەکان دەستیپێکرد، تەنها لەسەر بنەمای ناکۆکی تائیفییەکانیان کردە ئامانج.

 

لە دیمەنێکدا کە زیاتر شەڕێکی جیهانی بیردەخاتەوە نەک ڕووداوێکی ناوخۆیی، شاری سوەیدا هەفتەیەکی تەواو بە تەقەی چەکی قورس و سووکدا بەسەر برد، کە لەلایەن گروپە چەکدارەکانی سەر بە جیهادی هەتەشە ئاراستەی هاوڵاتیانی مەدەنی بێ چەک کرابوو، تەنها بەهۆی داوای ژیان و کەرامەتەوە، ژنان قورسایی ئازارەکانیان لە ئەستۆ گرت؛ دایکان کوڕەکانیان لەدەستدا، ژنان بە شێوەیەکی ترسناک کوژران و هەندێکی دیکەش کە چارەنووسیان نادیارە، شایەتحاڵان ئەو دیمەنەیان بە شتێکی بێ خەیاڵ پێناسە کردووە.

 

ژمارەی کوژراوان لەنێوان ٦٠٠ بۆ ٧٠٠ هاوڵاتی مەدەنی بووە کە ژن و منداڵ و هەروەها ئەندامانی فراکسیۆنە ناوخۆییەکانن، پێشبینی دەکرێت ئەم ژمارانە بەرزببنەوە لەگەڵ بەردەوامی ئۆپەراسیۆنەکانی گەڕان و ڕزگارکردن.

 

"تەنها هیوامان کە دەمانەوێت ئاشتییە"

سەبارەت بەو ڕووداوە خوێناویانەی لە ماوەی چەند ڕۆژی ڕابردوودا لە شاری سوەیدا ڕوویانداوە، سەلام ڕەشید وتی: بەناو بازاڕی شاردا دەگەڕام، لەناکاو دەنگی بۆمب و تۆپ تەقینەوە، زەوی بەدەورماندا هەژاند، ترس و دڵەڕاوکێ لەنێو هاوڵاتیاندا بڵاوبووەوە، هاواری منداڵان لە هەموو شوێنێک بەرزبووەوە، ئێمە تێنەگەیشتین چی ڕوودەدات، بەڵام ترسی بەکۆمەڵ بەس بوو بۆ ئەوەی بەبێ بیرکردنەوە ڕابکەین و خۆمان بشارینەوە.

 

بەردەوام دەبێت و دیمەنێکی پڕ لە ئازاری بەبیر دەهێنێتەوە و وتی: ئەم هێرشە یادەوەرییەکانی هێنایەوە کە سوەیدا لە ساڵانی پەنجاکانی سەدەی ڕابردوودا لەلایەن ئەدیب شیشاکلیەوە تووشی بوو، ئەوەی ئەمڕۆ ڕوودەدات ڕقێکی قووڵی لەناو خۆیدا هەڵگرتووە بەرامبەر بە کۆمەڵگەی دروزەکان.

 

بە تۆنێکی ئازار و شانازییەوە دووپاتی دەکاتەوە ئێمە هێرشمان نەکردە سەر کەس، هەروەها دەستپێشخەری هێرشیشمان نەکرد، ئێمە تەنها بەرگری لە خاک و کەرامەتی خۆمان دەکەین، گەنجەکانمان بە قارەمانێتی و شەرەفەوە سەرسوڕهێنەرترین داستانی خۆڕاگرییان نووسیوە، تەنها شتێک کە هیوامان پێدەخوازین ئەمڕۆ ئاشتی زاڵ بێت و ئەم کۆمەڵکوژییە ترسناکانەی هاوڵاتیانی بێتاوان بوەستێنین.

لاشەکان لە شەقامەکاندان

دارین عەزام دوو هەفتە لەمەوبەر چی ڕوویداوە و وتی: لەناو کۆلێژی هونەرە جوانەکان لە سوەیدا بووم کاتێک هەواڵی هێرشکردنە سەر ئۆتۆمبێلێکی بارهەڵگری سەوزەوات لەسەر ڕێگای دیمەشق پێگەیشت، ئەندامانی ناسراو بە "ئاسایشی گشتی" هێرشیان کردە سەر ئۆتۆمبێلەکە و ناوەڕۆک و پارەکەییان دزی و سوکایەتییان کرد و دەستدرێژی جەستەیییان کردە سەر ئەوانەی لەناو ئۆتۆمبێلەکەدا بوون، ئەمە یەکەم ڕووداوی لە جۆری خۆی نەبوو، بەڵکو سەرەتای ئۆتۆمبێلێک بوو پەرەسەندنێکی بێ وێنە.

 

ڕوونیکردەوە، هێرشەکان لە ناوچەی مەقوسەوە دەستیپێکرد دوای ئەوەی پرسێک وروژێندرا، لەو ساتەدا ئێمە و خوێندکارەکان لەناو کۆلێژەکەدا گیرمان خواردبوو، نەماندەتوانی بچینە دەرەوە، هیچ ئامرازێکی پاراستنمان نەبوو جگە لە چاوەڕوانی، کاتێک پێکدادانەکان بۆ ماوەیەک کەمبوونەوە، لە ترسی مەترسی کۆلێژەکەمان بەجێهێشت و گەڕاینەوە ماڵەکانمان، کە لەوکاتەوە گۆڕدراون بۆ پەناگەی زۆرەملێ.

 

ئاماژەی بەوەشکرد، هەڵمەتەکانی هاندان دژی شاری سوەیدا و کۆمەڵگەی دروزەکان چڕتربوونەوە، هاوتەریب لەگەڵ فریودانی ڕاگەیاندنی لەلایەن حکومەتی کاتیەوە، کە بە بیانووی "شکاندنی پێکدادانەکان" بڵاوەپێکردنی سوپا و هێزە ئاسایشییەکانی ڕاگەیاند، بەڵام ڕاستیەکە تەواو جیاواز بوو، وەک دارین عەزەم وتی: ڕۆژی دواتر گوندە سنوورییەکان بە پاراستنی دانیشتوانی شارەکەدا بوون، کاتێک لەناکاو ئۆتۆمبێلێک دەرکەوت و بۆمبێکی فڕێدا، بەهۆیەوە چەند کەسێکیان گیانیان لەدەستدا و بووە هۆی دیارنەمانی کەسانی دیکە کە چارەنووسیان نازانین، لەنێویاندا مامی من کە چارەنوسیان نازانین بریندار بووە یان هێشتا لە ژیاندایە.

 

بە دەنگێکی پڕ لە ئازار و سەرسوڕمانەوە وتی: هێزەکان لە چەند ئاراستەیەکەوە هاتنە ژوورەوە، ڕوون بوو کە ئەوەی ڕوودەدات هەوڵێکی چارەسەرکردنی ململانێکان نییە، بەڵکو ئۆپەراسیۆنێکی سەربازی ڕاستەقینە بوو بە بەکارهێنانی چەکی قورس، هەرگیز بە خەیاڵمدا نەدەهات کە شایەتحاڵی دیمەنی ئەو جۆرە توندوتیژی و ترسناکییە بم، دوای ئەوەی تەقەی چەکەکان کەم بووەوە، چووینە دەرەوە بۆ سەر شەقامەکان و بینیمان کە بە لاشەکان داپۆشراون، هەندێکیان لەسەر زەوی مابوونەوە بۆ چەند ڕۆژێک بەبێ نێژراندنیان، یەکێکیان کوڕی دراوسێکەمان بوو، لەبەردەم خێزانەکەیدا قەناس لێیدا و زیاتر لە ٢٠ کاتژمێر لەوێ مایەوە، بەبێ ئەوەی کەس بوێرێ لێی نزیک بێتەوە.

 

ئاماژەی بەوەشکرد، نەخۆشخانەکە کە هێمای ژیان و ڕزگارکردنە، گۆڕاوە بۆ ناوەندێکی مردن و بێ توانای، ئامێرەکانی کارکردنیان وەستابوو؛ نە کارەبا و نە سووتەمەنی و نە ئامێری پزیشکی کاریان دەکرد، کۆریدۆرەکانی پڕ بوون لە تەرمی شیبووەوە و لەبری چارەسەر بووبوو بە سەرچاوەی پەتاکە، هەر گۆشەیەک چیرۆکێکی ترسناک و بێدەنگی دڵتەزێنی دەگێڕایەوە.

 

لە درێژەی قسەکانیدا وتی: لە دەرەوەی دیوارەکانی نەخۆشخانەکە، دیمەنەکان ترسناکتر بوون، ماڵەکان بە تەواوی سووتێنران، هەندێکی دیکەش ڕوخێنران و هاوڵاتیان بەبێ دادگاییکردن و بەزەیی لە کێڵگەکەدا لە سێدارە دران، یەکێک لە دراوسێکانمان لەگەڵ کچە چواردە ساڵانەکەیدا بردران، پێکەوە لەبەردەم ماڵەکەیاندا کوژران، دیمەنێک بوو لە دەرەوەی سنووری ئازار و نکۆڵی، چیرۆکێکی باو ناگێڕمەوە، بەڵکو ئەوەی بە چاوی خۆم بینیومە، ئەوەی تا ئێستاش لە یادەوەریمدا چەسپاوە، زۆر شتی تر هەیە کە ناتوانرێت باسی لێبکرێت؛ چیرۆکی بێکۆتایی، دیمەنی نەگێڕدراو کە دڵەکان پڕ دەکەن لە ترس و توڕەیی.

 

لەبەر ڕۆشنایی هەموو ئەو شتانەی ڕوویانداوە، ژنان قورسترین باجیان داوە، دایکێک شایەتحاڵی ئەو ساتەیە کە کوڕەکەی دەمرێت، بێدەسەڵاتییەکەی دەبێتە هێڵی دیار لەسەر سیماکانی، خەمێکی نەگێڕدراو، تەنانەت ئەمڕۆش ٢٠ی تەمموز دوای ڕاگەیاندنی "ڕێکەوتنی ئاگربەست"، فیشەک لە گەڕەک و گوندەکانی شارەکەدا بەردەوامە، ئەمڕۆش هێرشی نوێ تۆمار کراوە، بە شێوەیەکی دڕندانە لە هەموو بانگەوازێک بۆ ئاشتی و مانەوە لێیان داوە.