ئەستەنبوڵ- ئەمڕۆ (٢٧ی شوبات) شاندی ئیمراڵی پارتی یەکسانی و دیموکراسی گەلان (DEM پارتی) بۆ جاری سێیەم لەگەڵ ڕێبەری گەلی کورد عەبدوڵا ئۆجالان لە زیندانی دورگەی ئیمراڵی کۆبووەوە. لە کۆبوونەوەی سێیەمدا ئەحمەد تورک، پەروین بوڵدان، سڕی سورەیا ئۆندەر، توڵای هاتیمۆغولاری، تونجەر باکرهان، جەنگیز چیچەک و فایک ئۆزگور ئەرۆڵ بەشدارییان کرد. هەروەها زیندانیان عومەر حەیری کۆنار، حەمیلی یڵدرم و وەیسی ئاکتاش بەشداری کۆبوونەوەکەیان کرد.

عەبدوڵا ئۆجەلان و شاندی ئیمراڵی و٣زیندانی لە ئیمراڵی لێدوانێکی هاوبەشیان دا. بەیاننامەکە تۆمارکرا، تەنها وێنەکانی بەیاننامەکە گەیەندرانە شاندەکە.

دوای ئەو بەیاننامەیە، ئەندامانی شاندی ئیمراڵی لە دوورگەکە گەڕانەوە و لە هۆتێل ئێلیت وۆرلد لە ناوچەی بیئۆغڵوی ئەستەنبوڵ کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانییان ئەنجامدا. بەیاننامەکە کاتژمێر ١٧:٠٠ دەستی پێکردووە. پەروین بوڵدان وەشانی تورکی بانگەوازە مێژووییەکەی عەبدوڵا ئۆجەلانی خوێندەوە، ئەحمەد تورکیش وەشانی کوردی خوێندەوە.

نزیکەی ١٤٠ ڕێکخراوی ڕۆژنامەوانی و ٣٠٠ ڕۆژنامەنووس بەدواداچوونیان بۆ ئەو بەیاننامەیە کرد. جگە لەوەش زۆرێک لە پەرلەمانتاران و نوێنەرانی ڕێکخراوە ناحکومییەکان و ڕۆشنبیران و نووسەران لەو هۆڵەی کە لێدوانەکەی تێدا درابوو ئامادە بوون.

 

بانگەواز بۆ ئاشتی و کۆمەڵگای دیموکراتیک

ڕیبەری گەلێ کورد عەبدوڵا ئۆجەلان داوای "ئاشتی و کۆمەڵگەی دیموکراتی" کرد. بانگەوازەکەی بەڕێزعەبدوڵا ئۆجەلان بەم شێوەیەیە؛

 "بانگەواز بۆ ئاشتی و کۆمەڵگەی دیموکراتیک"

پارتی؛ لە سەدەی بیستەمدا لەدایک بووە، کە توندوتیژترین سەدەی مێژووە، لە پاشخانی دوو جەنگی جیهانی، سۆسیالیزمی واقیع و ئەو شەڕە ساردەی کە لە سەرانسەری جیهاندا ئەزموون کراوە، ئینکاری واقیعی کورد و قەدەغەکردنی ئازادییەکان، بەتایبەتی ڕادەربڕین دەکردرا.

لە ڕووی تیۆری و بەرنامە و ستراتیژ و تاکتیکەوە زۆر کاریگەری واقیعی سیستەمی سۆسیالیستی سەدە بوو. داڕمانی سۆسیالیزمی واقعی لە ساڵانی نەوەدەکاندا بە هۆی هۆکاری ناوخۆیی و هەڵوەشاندنەوەی ئینکاری ناسنامە لە وڵاتدا و پێشهاتەکانی ئازادیی ڕادەربڕین بووە هۆی ئەوەی پارتی مانا و دووبارەبوونەوەی زیادەڕۆیی لەخۆ بگرێت. بۆیە ژیانی خۆی وەک هاوتاکانی تەواو کردووە و کۆتایی پێهێنانیشی بە پێویست زانیوە.

پەیوەندی کورد و تورکیا؛ بەدرێژایی زیاتر لە ١٠٠٠ ساڵ لە مێژوودا، تورک و کورد هەمیشە بە پێویستی زانیوە لە هاوپەیمانییەکدا بمێننەوە، کە لایەنی خۆبەخشانە زاڵ بێت، بۆ ئەوەی بوونی خۆیان بپارێزن و لە بەرامبەر زلهێزە هەژمونییەکاندا بژین.

٢٠٠ ساڵی ڕابردووی مۆدێرنیتی سەرمایەداری بە پلەی یەکەم ئامانجی تێکدانی ئەم هاوپەیمانییە بووە. زلهێزە زیانلێکەوتووەکان لەگەڵ بنکەی چینایەتی خۆیان، خزمەتکردنیان بەم کارە کردووە. ئەم پرۆسەیە بە لێکدانەوە یەکسانەکانی کۆمار خێراتر بووە. ئەرکی سەرەکی ڕێکخستنەوەی پەیوەندی مێژووییە، کە ئەمڕۆ ، بە ڕۆحی برایەتی، بەبێ ئەوەی بیروباوەڕەکان پشتگوێ بخەین.

ئەنجامی حەتمی بزووتنەوەی توندڕەوی ناسیۆنالیستی؛ دەوڵەتە نەتەوەییە جیاکراوەکان، فیدراسیۆنەکان، ئۆتۆنۆمی ئیداری و چارەسەری کولتووری ناتوانن وەڵامی کۆمەڵناسی کۆمەڵگەی مێژوویی بن.

ڕێزگرتن لە شوناسەکان، ئازادی دەربڕین، ڕێکخستنی دیموکراسی و ئەو پێکهاتە کۆمەڵایەتی-ئابووری و سیاسیانەی کە هەموو سێگمێنتەکان خۆیان لەسەر بنیات دەنێن، تەنیا بە بوونی کۆمەڵگەیەکی دیموکراسی و کایەی سیاسی مومکین دەبێت.

سەدەی دووەمی کۆمار تەنیا کاتێک بەردەوامییەکی هەمیشەیی و برایانە دەبێت کە تاجی دیموکراسی لەسەر دابنرێت. لە دەرەوەی دیموکراسی هیچ ڕێگەیەک نییە بۆ گەڕان و بەدیهێنانی سیستەم. سازانی دیموکراسی میتۆدی بنەڕەتییە.

زمانی سەردەمی ئاشتی و کۆمەڵگای دیموکراسیش بەگوێرەی واقیع پەرەی پێبدرێت.

لەم کەشوهەوایەدا کە بەهۆی ئەو بانگەوازەی دەوڵەت باخچەلی دروستی کردووە، ئەو ئیرادەیەی جەنابی سەرۆک کۆمار نیشانی دا و ڕێبازە ئەرێنییەکانی لایەنە سیاسییەکانی دیکە بەرامبەر بەو بانگەوازە ناسراوە، داوای دانانی چەک دەکەم و بەرپرسیارێتی مێژوویی ئەم بانگەوازە لە ئەستۆ دەگرم.

وەک چۆن هەموو کۆمەڵگا و حزبێکی مۆدێرن کە بە زۆر کۆتایی نەهاتووە، خۆبەخشانە دەیکات، کۆنگرەی خۆتان کۆبکەنەوە و بڕیار بۆ تێکەڵبوون لەگەڵ دەوڵەت و کۆمەڵگا بدەن؛ پێویستە هەموو گروپەکان چەک دابنێن و پارتیش خۆی هەڵبوەشێنێتەوە.

 

سڵاوی خۆم ئاراستەی هەموو ئەو کەسانە دەکەم کە باوەڕیان بە ژیانی کۆمەڵایەتی هەیە و گوێ لە بانگەوازەکەم دەگرن.

 

 ٢٥ی شوباتی ٢٠٢٥

"عەبدوڵا ئۆجەلان"

 

پەیامی داننان بە ڕەهەندی یاسایی

 

دوای بەیاننامەکە، سڕی سورەیا ئۆندەر ڕایگەیاند، "بێ گومان بە کردەوە دانانی چەک و هەڵوەشاندنەوەی پەکەکە پێویستی بە داننان بە سیاسەتی دیموکراسی و ڕەهەندی یاسایی هەیە"، کە عەبدوڵا ئۆجەلان بە شاندەکەی ڕاگەیاندووە.